Phiếu bài tập học kì I môn Tiếng Việt 5 (Kết nối tri thức) - Tuần 15

Nội dung text: Phiếu bài tập học kì I môn Tiếng Việt 5 (Kết nối tri thức) - Tuần 15

1. TUẦN 15 BÀI 27: TRANH LÀNG HỒ ĐỌC: TRANH LÀNG HỒ Từ ngày còn ít tuổi, tôi đã thích những tranh lợn, gà, chuột, ếch, tranh cây dừa, tranh tố nữ của làng Hồ. Mỗi lần Tết đến, đứng trước những cái chiếu bày tranh làng Hồ giải trên các lề phố Hà Nội, lòng tôi thấm thía một nỗi biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân. Họ đã đem vào cuộc sống một cách nhìn thuần phác, càng ngắm càng thấy đậm đà, lành mạnh, hóm hỉnh và tươi vui. Phải yêu mến cuộc đời trồng trọt, chăn nuôi lắm mới khắc được những tranh lợn ráy có những khoáy âm dương rất có duyên, mới vẽ được những đàn gà con tưng bừng như ca múa bên gà mái mẹ. Kĩ thuật tranh làng Hồ đã đạt đến sự trang trí tinh tế: những bộ tranh tố nữ áo màu, quần hoa chanh nền đen lĩnh của một thứ màu đen rất Việt Nam. Màu đen không pha bằng thuốc mà luyện bằng bột than của những chất liệu gợi nhắc thiết tha đến đồng quê đất nước: chất rơm bếp, than của cói chiếu và than của lá tre mùa thu rụng lá. Cái màu trắng điệp cũng là một sự sáng tạo góp phần vào kho tàng màu sắc của dân tộc trong hội hoạ. Màu trắng ấy càng ngắm càng ưa nhìn; những hạt cát của điệp trắng nhấp nhánh muôn ngàn hạt phấn làm tăng thêm vẻ thâm thuý cho khuôn mặt, tăng thêm sống động cho dáng người trong tranh. (Theo Nguyễn Tuân) Từ ngữ - Làng Hồ (làng Đông Hồ): thuộc huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, chuyên nghề làm tranh. - Tranh tố nữ: loại tranh dân gian thể hiện nét đẹp của người phụ nữ Việt Nam. - Lĩnh: một thứ lụa đen bóng. - Màu trắng điệp: màu trắng do bột lấy từ vỏ sò, vỏ điệp ở biển trộn với hồ loãng nấu bằng bột nếp tạo thành. Câu 1: Kể tên những bức tranh làng Hồ được nhắc tới trong bài. A. Tranh vẽ lợn gà, chuột, ếch, cây dừa, tranh tố nữ. B. Tranh vẽ lợn gà, chuột, ếch, cây sung, tranh tố nữ. C. Tranh vẽ lợn gà, chuột, chim, cây dừa, tranh tố nữ. D. Tranh vẽ lợn gà, chó, ếch, cây dừa, tranh tố nữ. Câu 2: Mỗi lẫn Tết đến, đứng trước những cái chiếu bày tranh làng Hồ giải trên các lề phố Hà Nội, nhân vật tôi đã có cảm xúc như thế nào? A. Nhân vật tôi cảm thấy bồi hồi, xao xuyến trước dịp Tết đến, xuân về. B. Nhân vật tôi cảm thấy phấn khích, vui mừng. C. Nhân vật tôi cảm thấy biết ơn đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân. D. Nhân vật tôi cảm thấy ngưỡng mộ đối với những người nghệ sĩ tạo hình của nhân dân.
2. Câu 3: Bức tranh Lợn ăn cây ráy được miêu tả như thế nào? A. Bức tranh lợn ráy có những khoáy âm dương rất có duyên. B. Bức tranh vẽ lợn ráy đứng bên cây dừa. C. Bức tranh vẽ con lợn đứng bên bụi ráy. C. Bức tranh vẽ con lợn ráy đứng bên cây hoa. Câu 4: Bức tranh Đàn gà mẹ con được miêu tả như thế nào? A. Bức tranh vẽ đàn gà mẹ con đang chạy trốn khỏi người săn. B. Bức tranh vẽ đàn gà con tưng bừng như ca múa bên gà mái mẹ. C. Bức tranh vẽ đàn gà mẹ con đang bơi trên hồ. D. Bức tranh vẽ đàn gà mẹ con đang đứng bên cây lúa. Câu 5: Kĩ thuật tạo màu của tranh làng Hồ có gì đặc biệt? Đánh dấu √ vào ô trống trước ý đúng: Màu đen pha bằng thuốc kết hợp với than của cói chiếu và than của lá tre mùa thu rụng lá. Màu đen không pha bằng thuốc mà luyện bằng bột than của những chất liệu gợi nhắc thiết tha đến đồng quê đất nước: chất rơm bếp, than của cói chiếu và than của lá tre mùa thu rụng lá. Máu trắng được làm từ bột gạo trộn với cát trắng nhấp nhánh. Màu trắng càng ngắm càng ưa nhìn; những hạt cát của điệp trắng nhấp nhánh muôn ngàn hạt phấn. Câu 6: Thuật ngữ "tranh tố nữ" trong bài viết được hiểu như thế nào? A. Tranh vẽ người con trai. B. Tranh vẽ người con gái đẹp. C. Tranh vẽ cảnh tự nhiên. D. Tranh vẽ thiếu nhi. Câu 7: Tác giả biết ơn những người nghệ sĩ dân gian làng Hồ vì điều gì? Chọn câu trả lời dưới đây hoặc nêu ý kiến của em. A. Vì họ đã phản ánh cuộc sống rất chân thực, giản dị, hóm hỉnh. B. Vì họ đã tạo nên những bức tranh từ tình yêu quê hương, đất nước tha thiết. C. Vì kĩ thuật vẽ tranh của họ đã đạt đến mức độ sâu sắc, tinh tế. D. Vì họ đã có kĩ thuật tạo màu đặc biệt. Câu 8: Sự sáng tạo trong tranh làng Hồ được thể hiện qua yếu tố nào? A. Màu sắc đa dạng và sặc sỡ. B. Sự phức tạp và chi tiết. C. Kỹ thuật trang trí tinh tế và sự độc đáo của chất liệu. D. Sự chính xác và chân thực. Câu 9: Nêu cảm nhận của em khi ngắm những bức tranh làng Hồ.
3. Câu 10: Nêu nội dung bài đọc. LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ ĐIỆP TỪ, ĐIỆP NGỮ Bài 1: Xác định điệp từ, điệp ngữ trong những đoạn văn, đoạn thơ sau và nêu tác dụng của biện pháp đó. a. Trời xanh đây là của chúng ta b. Chợt một tiếng chim kêu: Núi rừng đây là của chúng ta - Chíp chiu chiu! Xuân đến! Những cánh đồng thơm mát Tức thì trăm ngọn suối Những ngả đường bát ngát Nổi róc rách reo mừng Những dòng sông đỏ nặng phù sa. Tức thì ngàn chim muông (Nguyễn Đình Thi) Nổi hát ca vang dậy (Võ Quảng) c. Vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cơn d. Chúng tôi nắm tay nhau, vừa đi vừa trò cồn bão; vẫy tay về phía tây, phía tây mọc chuyện. Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải lên từng dãy núi đồi. xa nhau. Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời (Sơn Tinh, Thuy Tinh) đây chỉ là một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.” ( Trích Cuộc chia tay của những con búp bê - Khánh Hoài
4. Bài 2: Viết lại các câu văn dưới đây có sử dụng điệp từ, điệp ngữ cho phù hợp. a. Làng quê tôi tràn ngập màu xanh của đồng lúa, bãi ngô, thảm cỏ. b. Tôi yêu căn nhà đơn sơ, khu vườn đầy hoa thơm trái ngọt và cả lũy tre thân mật làng tôi. c. Tôi lớn lên bằng tình thương của bố, của mẹ, của bà con xóm giềng nơi tôi ở. Bài 3. Viết một đoạn văn ngắn 4-5 câu thể hiện cảm xúc của em về một bài thơ, trong đó có sử dụng biện pháp điệp từ, điệp ngữ. VIẾT: VIẾT ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC VỀ MỘT BÀI THƠ Đề bài: Viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của em về bài thơ sau đây: GỌI BẠN Xa xưa tự thuở nào
5. Trong rừng xanh sâu thẳm Đôi bạn sống bên nhau Bê vàng và dê trắng Một năm trời hạn hán Suối cạn, cỏ héo khô Lấy gì nuôi đôi bạn Chờ mưa đến bao giờ Bê vàng đi tìm cỏ Lang thang quên đường về Dê trắng thương bạn quá ! Chạy khắp nẻo tìm Bê Đến bây giờ Dê Trắng Vẫn gọi hoài : "Bê...Bê!!" (Định Hải) BÀI 28: TẬP HÁT QUAN HỌ ĐỌC: TẬP HÁT QUAN HỌ Dạo ấy, chúng tôi ngày nào cũng đến nhà bà Trưởng. Trước đây, bà là trưởng bè quan họ nữ nổi tiếng, nên lâu dần người ta gọi bà là bà Trưởng. Đường vào nhà bà cong như cổ ngỗng, hai bên trồng hoa tầm xuân. Trước nhà có hồ rộng thả sen, có vườn trồng táo. Táo cổ thụ um tùm rợp bóng, táo chín vỡ thơm nức trên những phiến đá xanh xếp như bộ xa lông đồ sộ ngoài trời. Trong khung cảnh thơ mộng ấy, chúng tôi được nghe các cô gái tập hát quan họ dưới sự chỉ dẫn của bà Trưởng. Tôi vẫn nhớ những buổi tập hát trong vườn táo mùa xuân. Trời se se, nắng ấm xuyên qua tàng cây, rơi lổ đổ xuống thảm lá khô. Các liền chị chít khăn đen, má đỏ hồng, ngồi trên những phiến đá xanh, tập điệu Ngỏ lời. Điệu Ngỏ lời phải hát với giọng thẹn thùng, e ấp, tiếng hát phải như nước suối thượng nguồn, róc rách, từ từ, nhưng trong vắt, tinh khôi và hứa hẹn một dòng cuồn cuộn. Sang hè, đêm trăng, gió lùa từ hồ sen trước nhà thổi lên mát rượi. Các chị lại tập điệu Thương nhau. Điệu Thương nhau phải hát nồng cháy, thiết tha. Bà Trưởng dạy các chị từ cách lấy hơi, nhả chữ tròn vành rõ tiếng, đến cách ngân rung luyến láy âm thanh. Sau hè
6. đến thu là lúc các chị tập được nhiều điệu nhất. Điệu cuối cùng là Giã bạn. Đây là điệu kết thúc hội hát, để mọi người ai về quê ấy. Điệu Giã bạn được các chị hát với giọng lưu luyến, dùng dằng, đau đáu, nghe buồn biết chừng nào! Từ nhà bà Trưởng ra về, tâm trí tôi vẫn cứ ngân nga điệp khúc da diết “Quan họ nghỉ, chúng em ra về...” của điệu Giã bạn. Tôi vẫn mong ngóng đến ngày, điệp khúc đó sẽ được ngân lên bằng giọng hát của chính tôi, chứ không chỉ vang lên trong tâm trí như khi ấy. (Theo Nguyễn Phan Hách) Từ ngữ - Tàng cây: bóng mát của cây hoặc tán lá xum xuê của cây. - Liền chị: người nữ hát quan họ. Câu 1: Ai là trưởng bè quan họ nữ nổi tiếng? A. Nhân vật tôi. B. Bà Trưởng. C. Bà Trương. D. Bà Trường. Câu 2: Đường vào nhà bà được miêu tả như thế nào? A. Đường vào nhà bà cong như cổ ngỗng, hai bên trồng hoa tầm xuân. B. Đường vào nhà bà cong như cổ ngỗng, hai bên trồng hoa hồng. C. Đường vào nhà bà cong như cổ thiên nga, hai bên trồng hoa tầm xuân. D. Đường vào nhà bà cong như cổ thiên nga, hai bên trồng hoa hồng. Câu 3: Các liền chị tập hát trong khung cảnh như thế nào? A. Táo cổ thụ um tùm, thơm nức mùi táo chín; Trời se se, nắng ấm xuyên qua tàng cây, rơi lổ đổ xuống thảm lá khô. B. Ổi cổ thụ thơm lừng, thơm nức mùi ổi chín; Trời se se, nắng ấm xuyên qua tàng cây, rơi lổ đổ xuống thảm lá khô. C. Thơm nức mùi hoa sen; Trời mát lạnh, nắng ấm xuyên qua tàng cây, rơi lổ đổ xuống thảm lá khô. D. Dưới màu xanh mát của hoa tầm xuân; Trời ấm áp, nắng ấm xuyên qua tàng cây, rơi lổ đổ xuống thảm lá khô. Câu 4: Tìm những chi tiết miêu tả các liền chị lúc tập hát. Đánh dấu √ vào ô trống trước ý đúng: Các chị chít khăn đỏ, má hây hây Các liền chị chít khăn đen, má đỏ hồng Các chị ngồi trên những phiến đá xanh Các chị ngồi trên ghế đá xanh Câu 5: Bà Trưởng dạy các liền chị hát mỗi điệu quan họ dưới đây ra sao? Nối với ý thích hợp: hát với giọng lưu luyến, dùng dằng, đau Ngỏ lời đáu, nghe buồn biết chừng nào.
7. hát với giọng thẹn thùng, e ấp, tiếng hát phải như nước suối thượng nguồn, róc Thương nhau rách, từ từ, nhưng trong vắt, tinh khôi và hứa hẹn một dòng cuồn cuộn. hát nồng cháy, thiết tha. Bà Trưởng dạy các chị từ cách lấy hơi, nhả chữ tròn Giã bạn vành rõ tiếng, đến cách ngân rung luyến láy âm thanh. Câu 6: Những chi tiết dưới dây giúp em hiểu điều gì về nhân vật “tôi”? - Ngày nào cũng đến nhà bà Trưởng nghe các liền chị tập hát quan họ. - Ngân nga mãi điệp khúc của điệu Giã bạn trong tâm trí. - Mong ngóng đến ngày chính mình dược hát các giai điệu đó. Câu 7: Dựa vào tranh minh hoạ và nội dung bài đọc, nêu cảm nhận của em về nghệ thuật hát quan họ. Câu 8: Nêu nội dung bài đọc. VIẾT: ĐÁNH GIÁ, CHỈNH SỬA ĐOẠN VĂN THỂ HIỆN TÌNH CẢM, CẢM XÚC VỀ MỘT BÀI THƠ Bài 1: Khoanh vào chữ cái trước ý trả lời đúng: Câu 1: Khi thể hiện tình cảm, cảm xúc trong bài viết, em cần lưu ý điều gì dưới đây? A. Chọn được từ ngữ phù hợp để thể hiện tình cảm, cảm xúc. B. Thể hiện nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau về bài thơ. C. Chỉ thể hiện một cảm xúc về bài thơ. D. Không cần thể hiện tình cảm, cảm xúc về bài thơ.
8. Câu 2: Trong phần triển khai, em cần đáp ứng được yêu cầu nào? A. Viết dài, phân tích sâu, chi tiết. B. Sắp xếp các ý một các hợp lí. C. Rút ra được bài học từ nhân vật. D. Đưa được hình ảnh của nhân vật. Câu 3: Khi chỉnh sửa bài viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc về một bài thơ, em cần chú ý điểm gì? A. Sửa lại nội dung câu chuyện để phù hợp hơn với tính cách nhân vật. B. Soát lỗi chính tả. C. Chỉnh sửa đặt câu. D. Chỉnh sửa lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu nếu có. Câu 4: Để hiểu thể hiện được tình cảm, cảm xúc về bài thơ em đã đọc, em cần làm gì? A. Đọc đi đọc lại nhiều lần bài thơ. B. Khi đọc bài thơ, cần dành thời gian để suy nghĩ về cảm xúc mà nó mang lại và sử dụng nhiều tính từ để mô tả cảm xúc của bản thân. C. Hỏi ý kiến của những người xung quanh về bài thơ. D. Tham khảo những bài viết khác về bài thơ. Bài 2: Sửa lại đoạn văn em viết thể hiện tình cảm, cảm xúc về bài thơ “Gọi bạn” theo nhận xét của thầy cô hoặc góp ý của bạn.
9. NÓI VÀ NGHE: CHƯƠNG TRÌNH NGHỆ THUẬT EM YÊU THÍCH Yêu cầu: Hoàn thành sơ đồ tư duy sau để giới thiệu một chương trình nghệ thuật mà em đã được xem trực tiếp hoặc trên ti vi. Chương trình Cảm nghĩ của em sau khi Tên chương trình nghệ thuật em xem xong yêu thích . .. . .. .. .. Thời gian, địa điểm tổ chức Tiết mục, hoạt động đặc sắc . . . .