10 Đề đọc hiểu hay Lớp 5

doc 30 trang hatrang 24/08/2022 9660
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "10 Đề đọc hiểu hay Lớp 5", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • doc10_de_doc_hieu_hay_lop_5.doc

Nội dung text: 10 Đề đọc hiểu hay Lớp 5

  1. 10 ĐỀ ĐỌC HIỂU HAY LỚP 5 ĐỀ 1 NHÂN CÁCH QUÍ HƠN TIỀN BẠC Mạc Đĩnh Chi ( 1272 – 1346 ), quê ở huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương, thi đỗ Trạng nguyên năm 1304, làm quan ở cả ba triều nhà Trần. Ông thông minh, giỏi thơ văn và có tài đối đáp rất sắc bén. Hai lần đi sứ Trung Quốc, ông tỏ rõ là người học rộng, tài cao, làm rạng danh đất nước. Khâm phục tài năng, cốt cách của Mạc Đĩnh Chi, vua Nguyên đã phong tặng ông danh hiệu “ Lưỡng quốc Trạng nguyên ”. Mạc Đĩnh Chi làm quan rất thanh liêm nên nhà ông thường nghèo túng. Sau khi lo đám tang của mẹ, cuộc sống của ông vốn đã thanh bạch giờ càng đạm bạc hơn. Vua Trần Minh Tông biết chuyện, liền hỏi một viên quan tin cẩn : - Ta muốn trích ít tiền trong kho đem biếu Mạc Đĩnh Chi. Làm thế liệu có được không ? Viên quan tâu : - Nếu Hoàng thượng cho người đem tiền biếu thì Mạc Đĩnh Chi sẽ không nhận. Chỉ có cách lén bỏ tiền vào nhà, ông ấy không biết phải trả cho ai thì mới nhận. Nhà vua ưng thuận và sai người làm như vậy. Sáng hôm sau thức dậy, Mạc Đĩnh Chi thấy gói tiền trong nhà, liền đem vào triều, trình lên vua Minh Tông : - Tâu Hoàng thượng ! Đêm qua ai đó đã bỏ vào nhà thần gói tiền này. Thần ngờ rằng đó là tiền của một người muốn đút lót thần. Vậy, xin Hoàng thượng cho thần nộp tiền này vào công quĩ. Vua Minh Tông đáp : - Khanh có khó nhọc thì người ta mới giúp cho. Cứ coi đó là tiền của mình cũng được chứ sao ! - Phàm của cải không do tay mình làm ra thì không được tơ hào đến. - Mạc Đĩnh Chi khảng khái đáp. Vua rất cảm kích trước tấm lòng trung thực, liêm khiết, trọng nhân cách hơn tiền bạc của Mạc Đĩnh Chi, đành giữ lại tiền rồi cho ông lui. ( Theo QUỲNH CHI )
  2. Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng cho từng câu hỏi sau : 1. Vua Nguyên phong tặng Mạc Đĩnh Chi danh hiệu “ Lưỡng quốc Trạng nguyên ” vì lí do gì ? a. Vì Mạc Đĩnh Chi đi sứ sang trung Quốc hai lần. b. Vì vua khâm phục tài năng, cốt cách của Mạc Đĩnh Chi. c. Vì Mạc Đĩnh Chi đã thi đỗ Trạng nguyên ở cả hai nước. d. Vì vua vừa gặp Mạc Đĩnh Chi đã cảm thấy quí mến ông. 2. Vì sao Mạc Đĩnh Chi làm quan nhưng nhà ông thường nghèo túng ? a. Vì ông làm quan rất thanh liêm. b. Vì ông phải lo đám tang cho mẹ. c. Vì lương làm quan của ông rất thấp. d. Vì ông phải nuôi rất nhiều người. 3. Vua Minh Tông đã giúp đỡ Mạc Đĩnh Chi bằng cách nào ? a. Mời ông đến nhận thêm tiền trong kho. b. Cho người lén bỏ tiền vào nhà của ông. c. Trích tiền trong kho đem đến biếu ông. d. Cho người đem tiền của vua đến biếu. 4. Vì sao Mạc Đĩnh Chi đem gói tiền vào triều, trình lên vua Minh Tông ? a. Vì đó là tiền của một người đút lót ông. b. Vì đó là tiền của ai đó đã bỏ vào nhà ông. c. Vì đó là tiền của ông góp vào công quĩ. d. Vì đó là tiền của ai đó để quên ở nhà ông. 5. Câu chuyện tập trung ca ngợi điều gì ở Mạc Đĩnh Chi ? a. Học rộng, tài cao, làm rạng danh đất nước. b. Sống rất thanh bạch, đạm bạc và nghèo túng. c. Sống liêm khiết, trung thực, trọng nhân cách. d. Thông minh, giỏi thơ văn, đối đáp sắc bén. 6. Từ nào dưới đây đồng nghĩa với từ liêm khiết ? a. thanh lịch b. thanh nhàn c. thanh liêm d. thanh thoát 7. Từ nào là quan hệ từ trong câu “ Khanh có khó nhọc thì người ta mới giúp cho. ” ? a. có b. thì c. cho d. mới
  3. 8. Câu nào dưới đây không phải là câu ghép ? a. Khanh có khó nhọc thì người ta mới giúp cho. b. Ông thông minh, giỏi thơ văn và có tài đối đáp rất sắc bén. c. Mạc Đĩnh Chi làm quan rất thanh liêm nên nhà ông thường nghèo túng. d. Nếu Hoàng thượng cho người đem tiền biếu thì Mạc Đĩnh Chi sẽ không nhận. 9. Đoạn “ Nếu Hoàng thượng cho người đem tiền biếu thì Mạc Đĩnh Chi sẽ không nhận. Chỉ có cách lén bỏ tiền vào nhà, ông ấy không biết phải trả cho ai thì mới nhận. ” đã sử dụng hai biện phápliên kết nào ? a. Lặp từ ngữ ; thay thế từ ngữ. b. Lặp từ ngữ ; dùng từ ngữ nối. c. Dùng từ ngữ nối; thay thế từ ngữ. 10. Các vế câu trong câu ghép “ Nếu Hoàng thượng cho người đem tiền biếu thì Mạc Đĩnh Chi sẽ không nhận. ” được nối với nhau bằng cách nào ? a. Nối tực tiếp ( không dùng từ nối ). b. Nối bằng một quan hệ từ ( Đó là : ) c. Nối bằng một cặp quan hệ từ ( Đó là : ) Đáp án : 1b, 2a , 3b , 4b , 5c , 6c , 7b , 8b , 9a , 10c Chính tả Bài ca Côn Sơn Côn Sơn suối chảy rì rầm Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai Côn Sơn có đá rêu phơi Ta ngồi trên đá như ngồi đệm êm Trong ghềnh thông mọc như nêm Tìm nơi bóng mát ta lên ta nằm Trong rừng có bóng trúc râm Dưới màu xanh mát ta ngâm thơ nhàn. ( NGUYỄN TRÃI )
  4. ĐỀ 2 LÝ CÔNG UẨN Lý Công Uẩn sinh năm 974, quê ông ở Bắc Ninh. Cha của ông không rõ tên, mẹ là người họ Phạm. Năm lên ba tuổi, ông được nhà sư Lý Khánh Văn nhận về nuôi. Năm lên tám, ông được theo học nhà sư Vạn Hạnh. Lý Công Uẩn học rất giỏi, thông minh, am hiểu hơn người nhưng luôn khiêm tốn. Nhà sư Lý Khánh Văn còn mời thầy dạy võ cho Lý Công Uẩn. Thầy dạy võ phải ngạc nhiên vì Lý Công Uẩn thông thạo rất nhanh các ngón võ do thầy truyền dạy. Thế nhưng, cậu bé luôn giữ thái độ nhường nhịn. Khi bị những đứa trẻ lớn hơn bắt nạt, cậu chỉ chống đỡ rồi bỏ chạy chứ không đánh nhau bao giờ. Lớn lên, nhà sư Vạn Hạnh vào Hoa Lư ( Ninh Bình ) làm Quốc sư, ông được thầy cho đi theo. Là người văn võ đều giỏi, am hiểu đạo lí, suy nghĩ chín chắn, Lý Công Uẩn nhanh chóng được vua Lê tin dùng, giao đến chức Tả Điện tiền chỉ huy sứ * . Năm 1009, vua Lê Ngọa Triều lâm bệnh mất khi con trai còn bé, sư Vạn Hạnh và các quan trong triều suy tôn Lý Công Uẩn lên ngôi vua. Năm ấy, ông 35 tuổi. Vua Lý Công Uẩn có đầu óc nhìn xa trông rộng. Thấy đất Hoa Lư chật hẹp, khó mở mang và giao lưu với bên ngoài, ông quyết định dời đô về thành Đại La, nơi đã từng là trung tâm chính trị, kinh tế, có vị trí giáp sông Hồng, thuận lợi cho thuyền bè đi lại buôn bán với mọi miền. Truyền thuyết xưa kể rằng : Mùa thu năm 1010, Lý Công Uẩn từ Hoa Lư dời đô ra thành Đại La. Thuyền của vua vừa đỗ dưới thành, một đám mây tựa hình rồng đã lừng lững bay lên. Vua nghĩ đó là điềm lành, bèn đổi tên Đại La thành Thăng Long ( nghĩa là rồng bay lên ). Định đô mới xong, Lý Công Uẩn cho xây cung điện đàng hoàng, ban bố nhiều chính sách khuyến khích sản xuất, xây dựng chính quyền vững mạnh, có nhiều đóng góp to lớn cho đất nước. Ông mất năm 54 tuổi, miếu hiệu là Thái Tổ nên dân chúng thường gọi là Lý Thái Tổ. ( Theo Truyện kể về các nhân vật trong lịch sử Việt Nam, NXB Giaó dục ) * Tả Điện tiền chỉ huy sứ : chức võ quan chỉ huy quân đội trong kinh thành
  5. Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng cho từng câu hỏi sau : 1. Trong học tập, Lý Công Uẩn là người như thế nào ? a. Học rất nhanh, am hiểu mọi điều nhưng luôn luôn biết nhường nhịn. b. Học rất giỏi, thông minh, am hiểu hơn người nhưng luôn khiêm tốn. c. Học rất nhanh, thông minh hơn người nhưng luôn biết nhường nhịn. d. Học rất giỏi, am hiểu mọi điều nhưng luôn nhường nhịn, khiêm tốn. 2. Do đâu mà Lý Công Uẩn nhanh chóng được vua Lê tin dùng ? a. Do Lý Công Uẩn rất giỏi về võ, am hiểu đạo lí, suy nghĩ chín chắn. b. Do Lý Công Uẩn rất giỏi về văn, am hiểu đạo lí, suy nghĩ chín chắn. c. Do Lý Công Uẩn rất giỏi cả văn võ, am hiểu đạo lí, suy nghĩ chín chắn. d. Do Lý Công Uẩn giỏi cả văn võ, hiểu đạo lí, luôn biết nhường nhịn. 3. Việc dời đô từ Hoa Lư về Đại La cho thấy Lý Công Uẩn là người thế nào ? a. Là một vị vua biết nhìn xa trông rộng b. Là một vị vua muốn giao lưu rộng rãi c. Là một vị vua biết phát triển buôn bán d. Là một vị vua muốn mở mang bờ cõi 4. Lí do nào khiến vua Lý Công Uẩn đổi tên Đại La thành Thăng Long ? a. Vì vừa đến thành Đại La, vua bỗng thấy một con rồng màu vàng bay lên. b. Vì vừa đến thành Đại La, vua bỗng thấy một con rồng cưỡi mây bay lên. c. Vì vừa đến thành Đại La, vua bỗng thấy một đám mây hình rồng bay lên. d. Vì vừa đến thành Đại La, vua bỗng nhìn thấy đám mây vàng hình con rồng. 5. Dòng nào dưới đây gồm hai từ đồng nghĩa với từ thông minh ? a. Sáng dạ, sáng tỏ b. tinh anh, sáng dạ c. tinh nhanh, sáng tỏ d. sáng suốt, tinh hoa 6. Câu nào dưới đây có từ in nghiêng mang nghĩa chuyển ? a. Thức ăn phải được nấu chín. b. Miếng thịt luộc chưa chín. c. Nghĩ cho chín rồi hãy nói. d. Cơm trong nồi vừa chín tới. 7. Câu nào dưới đây là từ ghép ?
  6. a. Thuyền của vua vừa đỗ dưới thành, một đám mây tựa hình rồng đã lừng lững bay lên. b. Lớn lên, khi nhà sư Vạn Hạnh vào Hoa Lư ( Ninh Bình ) làm Quốc sư, ông được thầy cho đi theo. c. Vua nghĩ đó là điềm lành, bèn đổi tên Đại La thành Thăng Long ( nghĩa là rồng bay lên ). d. Khi bị những đứa trẻ lớn hơn bắt nạt, cậu chỉ chống đỡ rồi bỏ chạy chứ không đánh nhau bao giờ. 8. Chủ ngữ trong câu ghép “ Cha của ông không rõ tên, mẹ là người họ Phạm. ” là những từ ngữ nào ? a. Cha / mẹ b. Cha của ông / mẹ c. Cha / mẹ là người d. Cha của ông / mẹ là 9. Các vế trong câu ghép “ Thầy dạy võ phải ngạc nhiên vì Lý Công Uẩn thông thạo rất nhanh các ngón võ do thầy truyền dạy. ” được nối với nhau bằng cách nào ? a. Nối bằng 1 quan hệ từ b. Nối bằng 1 cặp quan hệ từ c. Nối trực tiếp ( không dùng từ nối ) 10. Có mấy câu ghép ở đoạn 1 ( “ Lý Công Uẩn nhà sư Vạn Hạnh ” ) ? a. Một câu ( Đó là câu thứ ) b. Hai câu ( Đó là câu thứ , thứ ) c. Ba câu ( Đó là câu thứ , thứ , thứ ) d. Bốn câu ( Đó là câu thứ , thứ , thứ , thứ ) Đáp án : 1b , 2c , 3a, 4c , 5b , 6c , 7a , 8b , 9a , 10b Chính tả Trong hiệu cắt tóc Hiệu cắt tóc rất đông khách. Mọi người đều phải chờ theo thứ tự. Cửa phòng lại mở, một người nữa tiến vào. Tất cả mọi người đều đứng dậy chào : “ Kính chào đồng chí Lê-nin ”. Lê-nin chào mọi người và hỏi : “ Tôi phải xếp sau đồng chí nào nhỉ ? ”. Không ai muốn vị đứng đầu chính phủ phải mất thời gian chờ đợi nên tất cả cùng nói : “ Xin mời đồng chí cứ cắt tóc trước ạ ! ”. Song Lê-nin vui vẻ nói : “ Cảm ơn các đồng chí, tôi cũng phải theo thứ tự chứ ! ”. Nói xong, ông kéo ghế ngồi và lấy tờ báo ra xem. ( Theo HỒ LÃNG )
  7. ĐỀ 3 LỜI HỨA Một hôm, tôi vào công viên, đem theo một quyển sách hay rồi cứ thế mải mê đọc. Đến lúc ngoài phố đã lác đác lên đèn, tôi mới đứng dậy bước ra cổng. Bỗng tôi dừng lại. Sau bụi cây,tôi nghe tiếng một em nhỏ đang khóc. Tôi bước lại gần và hỏi : - Này em, em làm sao thế ? Em ngẩng đầu nhìn tôi, đáp : - Em, em không sao đâu ạ. - Thế vì sao em khóc ? Em đi về thôi ! Trời tối rồi, công viên sắp đóng cửa đấy. - Em không thể đi được. - Tại sao vậy ? Em ốm phải không ? - Dạ, em không ốm mà em là lính gác. - Sao lại là lính gác ? gác gì ? - Ồ, thế anh không hiểu hay sao ? Rồi em kể : Em đang ngồi trên ghế ở công viên thì các bạn đến rủ : “ Muốn chơi đánh trận giả không ? ”. Em trả lời : “ Có ”. Thế là cùng chơi. Một bạn lớn nhất bảo : “ Cậu là trung sĩ nhé ”. Bạn ấy tự nhận là nguyên soái, dẫn em đến đây rồi ra lệnh : “ Đây là kho thuốc súng của chúng ta. Cậu đứng gác cho đến khi có người đến thay ”. Bạn ấy lại bảo : “ Cậu hãy hứa là không bỏ đi cơ ! ”. Em trả lời : “ Xin hứa ”. - Rồi sao nữa ? – Tôi hỏi. - Thế đấy ! Em đứng gác cho đến bây giờ. Chắc các bạn ấy đi rồi và quên cử người đến thay. - Thế thì em còn đứng đây làm gì nữa ? - Tại em đã hứa. ( Theo L. PAN-TÊ-LÊ-ÉP )
  8. Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng cho từng câu hỏi sau : 1. Tác giả mải mê đọc sách trong công viên cho đến khi nào ? a. Khi trời đã về chiều b. Khi trời đã khuya c. Khi trời vừa sẩm tối d. Khi trời hửng sáng 2. Vì sao em nhỏ không đi về nhà khi công viên sắp đóng cửa ? a. Vì bị ốm nên khôngthể đi được. b. Vì muốn giữ lời hứa với các bạn. c. Vì thấy trời tối không thể về được. d. Vì em thích chơi trò đánh trận giả. 3. Em nhỏ được bạn lớn nhất phân công làm nhiệm vụ gì ? a. Đứng gác nhà nguyên soái. b. Đứng gác cổng doanh trại. c. Đứng gác kho thuốc súng. d. Đứng gác kho lương thực. 4. Em nhỏ nghĩ gì khi không có ai đến thay mình đứng gác ? a. Các bạn đã đi và quên cử người thay. b. Các bạn còn mải chơi, quên cử người thay. c. Không có bạn nào muốn làm lính gác. d. Các bạn sợ trời tối, công viên đóng cửa. 5. Câu chuyện muốn nói với chúng ta điều gì ? a. Không nên tiếp tục giữ lời hứa khi trời tối. b. Giữ đúng lời hứa là nhiệm vụ của lính gác. c. Giữ đúng lời hứa là một đức tính quí. d. Không nên chơi đánh trận giả ở công viên. 6. Dòng nào dưới đây gồm 3 từ đều có tiếng truyền có nghĩa là trao lại cho người khác ( thường thuộc thế hệ sau ) ? a. truyền thống, truyền nghề, truyền tụng b. truyền nghề, truyền ngôi, truyền thống c. truyền thống, truyền tụng, truyền máu d. truyền ngôi, truyền máu, truyền thống 7. Dòng nào dưới đây gồm 2 từ đồng nghĩa với từ lác đác ?
  9. a. thưa thớt, rải rác b. thưa thớt, thưa gửi c. rải rác, vắng vẻ d. thưa vắng, thưa gửi 8. Dòng nào dưới đây gồm 2 từ trái nghĩa với từ lác đác ? a. xum xuê, chật chội b. chen chúc, dày dặn c. chen chúc, xum xuê d. chật chội, dày dặn 9. Đoạn 1 của bài ( “ Một hôm đang khóc. ” ) có mấy câu sử dụng trạng ngữ ? a. Một câu b. Hai câu c. Ba câu 10. Dòng nào dưới đây kể đúng các dấu câu được dùng trong truyện “ Lời hứa ” ? a. Dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu hai chấm, dấu ngoặc kép, dấu gạch ngang. b. Dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu hai chấm, dấu ngoặc kép, dấu ngoặc đơn. c. Dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu hai chấm, dấu ngoặc đơn, dấu gạch ngang. d. Dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép, dấu gạch ngang. Đáp án : 1c , 2b , 3c , 4a , 5c , 6b , 7a , 8c , 9c , 10ª Chính tả Cậu bé người Nhật Sau trận động đất khủng khiếp ở Nhật Bản, mọi người được lĩnh thực phẩm do Nhà nước phân phát. Thấy cậu bé trạc 9 tuổi, quần áo mong manh đang co ro đứng cuối hàng, tôi cởi áo khoác trùm lên người cậu rồi đưa khẩu phần ăn tối cho cậu bé. Cậu nhận túi lương khô, khom người cảm ơn nhưng lại đem đặt vào thùng thực phẩm đang phân phát, rồi lại đứng xếp hàng. Trước ánh mắt sững sờ của tôi, cậu bé trả lời : “ Chắc có nhiều người còn đói hơn con. Con bỏ vào đó để các cô chú phát chung cho công bằng chú ạ ! ”. ( Theo HÀ MINH THÀNH )
  10. ĐỀ 4 AO LÀNG Tấm gương trong sáng phản chiếu những nét sinh hoạt thân quen của làng quê là cái ao làng. Có ao làng gần đình, gió đùa giỡn lá sen xanh đào, chao như chiếc nón lật ngửa bồng bềnh trên mặt nước, lòng lá đọng giọt nước lóng lánh như giọt thủy ngân. Giữa đám lá xanh, loáng thoáng điểm một vài bông hoa, chóp nụ nhú hồng. Thi thoảng, làn gió nhẹ đưa hương ngan ngát. Mùi hương thuần khiết cùng tiếng chuông chùa buông trong hoàng hôn, tiếng mõ khua đưa lòng người lâng lâng vào cõi thoát tục. Có ao làng rộng, dài, giữa ao xây một ngôi nhà thủy đình nhỏ với mái ngói cổ, bốn góc mái cong cong. Trong gian thủy đình để cờ, lọng, trống, chiêng. Hằng năm, ngày hội làng có tổ chức đua thuyền rồng. Người thi là những trai làng có thân hình khỏe. Vào hội thi, người của đôi bên mặc áo xanh, áo đỏ để phân biệt. Mỗi chiếc thuyền rồng có từ 12 đến 16 người ngồi. Sau hồi trống giục, chiêng reo, cờ phất mở đầu cuộc thi, những tay đua thuyền nhất loại khoát nhanh, khoát mạnh tay chèo vục nước đều đều vượt những vòng bơi quanh ao đưa thuyền lướt nhanh tới đích. Trẻ con, người lớn chen chúc, xúm xít đứng xem quanh bờ ao, hò reo, vỗ tay cổ vũ, nói cười rôm rả. Tuổi thơ tôi gắn bó với ao làng từ những trưa hè nắng oi ả. Tôi đã từng bơi lội, tắm mát, đùa nghịch với trẻ con cùng làng hoặc cho trâu lội xuống ao đầm mình khi chiều về. Tôi thường câu cá bằng chiếc cần câu làm bằng cành tre chặt ở lũy tre làng và chiếc lưỡi câu mua của cô hàng xén ở chợ quê. Chỉ vài hạt cơm nguội, mồi giun cũng câu được mấy chú cá nhỏ cho mèo ăn. Đôi khi, tôi còn câu được vài con cá rô ron mang về rán hoặc nấu canh cải, những món ăn đậm đà hương vị dân dã. ( Theo VŨ DUY HUÂN ) Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng cho từng câu hỏi sau : 1. Ao làng gắn với những gì thân quen ở làng quê ? a. Loài sen tinh khiết, tiếng chuông chùa, hội đua thuyền rồng. b. Loài sen tinh khiết, hội đua thuyền rồng, kỉ niệm của tuổi thơ.
  11. c. Loài sen tinh khiết, tiếng mõ khua vang, hội đua thuyền rồng. d. Loài sen tinh khiết, làn gió nhẹ đưa, kỉ niệm của tuổi thơ. 2. Loài sen trong làng có những nét gì đẹp ? a. Lá màu xanh đào, chóp nụ xanh lơ, mùi hương thuần khiết. b. Lá màu xanh đậm, chóp nụ nhú hồng, giọt nước lóng lánh. c. Lá màu xanh đào, chóp nụ nhú hồng, mùi hương thuần khiết. d. Lá màu xanh đậm, chóp nụ xanh lơ, giọt nước lóng lánh. 3. Cuộc đua thuyền rồng được mở đầu bằng những tín hiệu nào ? a. Trống giục, chiêng reo, cờ phất. b. Trống giục, tiếng vỗ tay, cờ phất. c. Trống giục, tiếng hò reo, tiếng vỗ tay. d.Trống giục, chiêng reo, tiếng vỗ tay. 4. Kỉ niệm nào từ ao làng khiến tác giả thấy đậm đà hương vị dân dã ? a. Cho trâu lội xuống ao đầm mình khi chiều về. b. Câu cá bằng chiếc cần làm bằng cành cây tre làng. c. Câu được cá rô ron đem về rán hoặc nấu canh cải. d. Được vui chơi, đùa nghịch với trẻ con cùng làng. 5. Dòng nào dưới đây nêu đúng 5 từ láy trong đoạn 2 của bài ( “ Có ao làng gần đình với cõi thoát tục. ” ) ? a. bồng bềnh, lóng lánh, loáng thoáng, ngan ngát, lâng lâng. b. bồng bềnh, hoàng hôn, loáng thoáng, ngan ngát, lâng lâng. c. bồng bềnh, thi thoảng, loáng thoáng, hoàng hôn, lâng lâng. d. bồng bềnh, lóng lánh, loáng thoáng, thuần khiết, ngan ngát. 6. Dòng nào dưới đây liệt kê đúng 6 từ ghép trong câu “ Trẻ con, người lớn chen chúc, xúm xít đứng xem quanh bờ ao, hò reo, vỗ tay cổ vũ, nói cười rôm rả.” ? a. trẻ con, người lớn, chen chúc, vỗ tay, cổ vũ, rôm rả b. trẻ con, người lớn, hò reo, vỗ tay, cổ vũ, nói cười c. trẻ con, người lớn, hò reo, xúm xít, nói cười, rôm rả d. trẻ con, người lớn, chen chúc, xúm xít, cổ vũ, nói cười 7. Dòng nào dưới đây có các từ câu là từ nhiều nghĩa ? a. câu thơ, câu cá, câu tôm
  12. b. câu cá, cần câu , cắn câu c. câu văn, câu cá, cắn câu d. câu cá, câu nói, chim câu 8. Các vế trong câu ghép “ Đôi khi, tôi còn câu được vài con cá rô ron mang về rán hoặc nấu canh cải, những món ăn đậm đà hương vị dân dã. ” được nối với nhau bằngcách nào ? a. Nối bằng một quan hệ từ. b. Nối bằng một cặp quan hệ từ. c. Nối trực tiếp ( không dùng từ nối ) 9. Đoạn 2 của bài ( “ Có ao làng gần đình với cõi thoát tục. ” ) có mấy câu sử dụng trạng ngữ ? a. Một câu b. Hai câu c. Ba câu d. Bốn câu 10. Các câu ở đoạn cuối bài ( “ Tuổi thơ tôi hương vị dân dã. ” ) được liên kết với nhau chủ yếu bằng cách nào ? a. Lặp từ ngữ b. Thay thế từ ngữ c. Dùng từ ngữ nối Đáp án : 1b , 2c , 3a , 4c , 5a , 6b , 7b , 8c , 9b , 10ª Chính tả Trưa hè nắng lên Con gà nào cất lên một tiếng gáy giữa trưa hè. Và ở góc vườn, tiếng cục tác làm nắng trưa thêm óng ả, ngột ngạt. Không một tiếng chim, không một sợi gió. Cây chuối cũng ngủ, tàu lá lặng thiếp đi như thiếp vào trong nắng. Đường làng vắng tanh vắng ngắt. Bóng tre, bóng duối cũng lặng im bất động. Ấy thế mà mẹ lại phải vơ lấy cái nón cũ, đội lên đầu, bước vào trong nắng, ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong. Thương mẹ biết bao nhiêu mẹ ơi ! ( Theo NGÔ VĂN PHÚ )
  13. ĐỀ 5 CÂY LÁ ĐỎ Vườn nhà Loan có rất nhiều cây ăn quả. Riêng ở góc vườn có một cây chẳng hiểu là cây gì. Hồi còn ở nhà, chị Phương rất quý nó và gọi nó là “ cây lá đỏ ”, vì cứ dịp gần Tết là lá cây ấy lại đỏ rực lên như một đám lửa. Một lần, đang nằm thiu thiu ngủ, Loan láng máng nghe thấy ông bàn với bà và bố mẹ định trồng cây nhãn Hưng Yên nhưng vườn chật quá. Có lẽ phải chặt cây lá đỏ đi. Loan lo quá, liền nhắn tin cho chị Phương biết. Ba hôm sau, Loan nhận được thư của chị Phương : “ Chị phải viết thư ngay cho em kẻo không kịp. Loan ơi, em nói với ông bà và bố mẹ hộ chị là đừng chặt cây lá đỏ đi em nhé ! Tuy quả nó không ăn được nhưng chị rất quý cây đó. Em còn nhớ chị Duyên không ? Chị bạn thân nhất của chị hồi xưa ấy mà ! Sau khi tốt nghiệp phổ thông, chị đi học sư phạm còn chị Duyên đi thanh niên xung phong Mĩ cứu nước. Một lần, chị Duyên đem về cho chị một nắm hạt cây lá đỏ. Chị Duyên bảo ở vùng rừng núi, nơi chị ấy làm việc có nhiều thứ cây ấy lắm. Cứ nhìn thấy cây lá đỏ, chị Duyên lại nhớ đến chị, nhớ những kỉ niệm của thời học sinh thật là đẹp đẽ. Sau lần gặp ấy, chị Duyên đã anh dũng hi sinh giữa lúc đang cùng đồng đội lấp hố bom cho xe ta ra chiến trường, em ạ ”. Loan đọc lá thư của chị Phương giữa một buổi chiều mưa. Ngồi bên cửa sổ nhìn ra, em bỗng thấy cây lá đỏ đẹp hơn và thấy quý cây lá đỏ hơn bao giờ hết. ( Theo TRẦN HOÀI DƯƠNG ) Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng cho từng câu hỏi sau: 1. Cây lá đỏ trồng ở góc vườn nhà Loan là do ai đem về ? a. Chị Phương b. Bố của Loan c. Chị Duyên d. Bà của Loan 2. Vì sao ông bàn với bà và bố mẹ định chặt cây lá đỏ ? a. Vì muốn cho đất vườn rộng rãi b. Vì muốn có đất trồng cây nhãn c. Vì quả cây lá đỏ không ăn được d. Vì lá cây chỉ đỏ rực vào dịp Tết 3. Đối với chị Duyên, cây lá đỏ có ý nghĩa như thế nào ? a. Gợi nhớ một vùng rừng núi đẹp đẽ, nơi chị Duyên làm việc b. Gợi nhớ đến chị Phương và tình thầy trò đẹp đẽ thời đi học c. Gợi nhớ đến chị Phương và kỉ niệm đẹp đẽ thời học sinh d. Gợi nhớ những ngảy ở chiến trường ác liệt nhiều lửa đạn 4. Vì sao đọc xong thư chị Phương, Loan bỗng thấy cây lá đỏ quý hơn bao giờ hết? a. Vì cứ vào dịp gần Tết là lá cây lại đỏ rực như một đám lửa trông rất đẹp.
  14. b. Vì cảm phục sự hi sinh cao quý của chị Duyên và tình bạn đẹp đẽ của chị c. Vì cây lá đỏ gợi cho Loan nhớ đến chị Phương đang công tác ở nơi xa d. Vì cây lá đỏ gợi cho Loan nghĩ đến kỉ niệm thời học sinh của chị Phương 5. Dòng nào dưới đây nêu đúng nghĩa từ kỉ niệm trong cụm từ “ nhớ những kỉ niệm của thời học sinh thật là đẹp đẽ.” ? a. Cái hiện lại trong trí óc về những sự việc đáng ghi nhớ đã qua b. Cái hiện lại trong trí óc về những sự việc đã diễn ra hằng ngày c. Vật được lưu giữ lại để gợi nhớ hình ảnh của người đã khuất d. Vật được lưu giữ lại để gợi nhớ những sự việc đang diễn ra 6. Dòng nào dưới đây có các từ cây đều được dùng theo nghĩa gốc ? a. cây lấy gỗ, cây bút bi b. cây lá đỏ, cây ăn quả c. cây mít, cây đèn bàn d. cây rau, cây cột điện 7. Hai từ chặt và nắm ở dòng nào đều là động từ ? a. chặt thịt gà luộc / ăn hết một nắm cơm b. đừng buộc chặt quá / cầm một nắm đất đỏ c. đừng chặt cây lá đỏ / nắm chắc tay em d. bị trói chặt / nắm lấy sợi dây thừng 8. Câu nào dưới đây là câu ghép ? a. Loan lo quá, liền nhắn tin cho chị Phương biết. b. Một lần, chị Duyên đem về cho chị một nắm hạt cây lá đỏ. c. Tuy quả nó không ăn được nhưng chị rất quý cây đó. 9. Các vế trong câu ghép ‘‘ Sau khi tốt nghiệp phổ thông, chị đi học sư phạm còn chị Duyên đi thanh niên xung phong chống Mĩ cứu nước.’’ được nối với nhau bằng cách nào ? a. Nối bằng một quan hệ từ b. Nối bằng một cặp quan hệ từ c. Nối trực tiếp ( không dùng từ nối ) 10. Vị ngữ của hai vế câu trong câu ghép ‘‘ Sau khi tốt nghiệp phổ thông, cị đi học sư phạm còn chị Duyên đi thanh niên xung phong chống Mĩ cứu nước.’’ là những từ ngữ nào ? a. học sư phạm / chống Mĩ cứu nước b. đi học sư phạm / xung phong chống Mĩ cứu nước c. đi học sư phạm / đi thanh niên xung phong chống Mĩ cứu nước Đáp án : 1c , 2b , 3c , 4b , 5a , 6b , 7c , 8c , 9a , 10c Chính tả Những bông hoa tím Cồn cát cao trên kia là chỗ cô Mai nằm nghỉ. Những cây dương đang độ lớn vây quanh mộ cô Những người già trong làng kể lại rằng : Chiều nào cô Mai cũng ra cồn cát đó với một khẩu súng trường. Và trên nền cát trắng tinh, nơi ngực cô Mai tì xuống đón đường bay của giặc, mọc lên những bông hoa tím. Ngày chiếc máy bay bốc cháy đâm đầu xuống biển cũng là ngày cô Mai hi sinh. Những bông hoa ấy vừa nở, mùi thơm bay về tận làng làm nôn nao cả lòng người những buổi chiều như chiều nay. ( Theo TRẦN NHẬT THU )
  15. ĐỀ 6 AI THÔNG MINH HƠN Cuối năm học, Lan được xếp loại giỏi. Giữ đúng lời hứa, bố cho Lan vào thành phố chơi với Hùng dăm ngày. Dù bằng tuổi nhau nhưng Hùng phải gọi Lan bằng chị, vì mẹ của Hùng là em ruột mẹ của Lan. Ở quê, Lan nghe đồn Hùng thông minh lắm. Mới học lớp 4 mà cậu ấy đã sử dụng thành thạo máy vi tính. Lan rất thích và chỉ mong được gặp Hùng để tận mắt chứng kiến những gì nghe được. Lên thành phố, thấy cái gì cũng lạ và đẹp mắt nhưng vốn ý tứ nên chưa bao giờ Lan nói “ cái này đẹp quá ” , “ cái kia đẹp thế ”. Vậy mà Hùng cứ chê Lan là “ nhà quê ”. Lan ức lắm nhưng em chẳng nói lại một lời. Hôm bố mẹ vắng nhà, trong lúc bơm nước, Hùng vô ý nhảy phóc lên đường ống làm đoạn nối bong ra, nước phun tung tóe. Cậu dùng cả hai tay ra sức bịt đầu ống nhưng không sao cản được sức nước. Lan liền chạy đi tìm sợi dây thừng và bê ra một chiếc ghế cao. Trèo lên ghế, Lan ném mạnh sợi dây thừng lên chiếc cầu dao rồi kéo xuống một cách nhẹ nhàng. Nước ngừng chảy, Hùng ngơ ngác nhìn Lan như chợt nhớ ra điều gì. Trưa hôm ấy, Hùng thủ thỉ kể với mẹ : “ Sáng nay, nếu con không kịp ngắt cầu dao thì giờ này nhà ta đã chìm trong biển nước ! ”. Mẹ xoa đầu Hùng khen : “ Con trai mẹ giỏi quá ! Nhưng, cái cầu dao ở trên cao thế kia, làm sao con với tới ? ”. Hùng gãi đầu, ấp úng : “ Mẹ mẹ hỏi cái Lan ấy ”. Nghe Lan kể lại câu chuyện, mẹ nhẹ nhàng khuyên Hùng : “ Từ nay, con không được nhận những gì mà mình không làm nữa nhé !”. Hùng hiểu điều mẹ dạy. Cậu “ dạ ” một tiếng nho nhỏ rồi lẳng lặng đi chỗ khác. Từ đó, Hùng không còn nhìn Lan với con mắt coi thường và gọi “ cái Lan ” như trước. ( Theo TRẦN THỊ MAI PHƯỚC ) Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng cho từng câu hỏi sau: 1. Giữa Lan và Hùng có quan hệ họ hàng với nhau thế nào ? a. Mẹ của Lan là chị ruột mẹ của Hùng. b. Mẹ của Lan là em ruột mẹ của Hùng. c. Mẹ của Lan là em họ mẹ của Hùng. d. Mẹ của Lan là chị họ mẹ của Hùng. 2. Lan mong được lên thành phố gặp Hùng để làm gì ? a. Để tận mắt nhìn thấy Hùng sử dụng máy vi tính. b. Để được Hùng hướng dẫn sử dụng máy vi tính. c. Để tận mắt nhìn thấy những điều nghe được về Hùng.
  16. d. Để được nhìn thấy nhiều thứ mới lạ và đẹp mắt. 3. Hành động ngắt cầu dao điện cho nước ngừng chảy chứng tỏ Lan là cô bé thế nào ? a. nhanh nhẹn, tỏ ra giỏi giang, khôn khéo hơn người. b. thông minh, nhớ và vận dụng được kiến thức đã học. c. dũng cảm, dám làm những việc chỉ dành cho con trai. d. thông minh, dũng cảm vượt qua khó khăn trở ngại. 4. Qua hai nhân vật trong câu chuyện ( Hùng, Lan ), em hiểu được thế nào là thông minh ? a. Biết sử dụng thành thạo máy vi tính hơn rất nhiều người khác. b. Tiếp thu được nhiều kiến thức mới lạ, biết sử dụng máy vi tính. c. Nhanh nhẹn và khéo léo trong cách nói năng, cư xử với người khác. d. Nhanh trí và khôn khéo trong cách đối phó với tình huống xảy ra. 5. Từ bê trong câu “ Lan liền chạy đi tìm sợi dây thừng và bê ra một chiếc ghế cao. ” có thể thay bằng từ nào dưới đây ? a. khiêng b. vác c. khuân d. xách 6. Từ nhà trong kết hợp nào dưới đây được dùng theo nghĩa chuyển ? a. Nhà vắng vẻ b. Con nhà nghèo c. Về nhà mới d. Nhà trên phố 7. Câu nào dưới đây là câu ghép ? a. Cuối năm học, Lan được xếp loại giỏi. b. Ở quê, Lan nghe đồn Hùng thông minh lắm. c. Vậy mà Hùng cứ chê Lan là “ nhà quê ”. d. Lan ức lắm nhưng em chẳng nói lại một lời. 8. Các vế trong câu ghép “ Sáng nay, nếu con không kịp ngắt cầu dao thì giờ này nhà ta đã chìm trong biển nước ! ” được nối với nhau bằng cách nào ? a. Nối bằng một quan hệ từ. b. Nối bằng một cặp quan hệ từ. c. Nối trực tiếp ( không dùng từ nối ) 9. Dấu phẩy trong câu “ Nước ngừng chảy, Hùng ngơ ngác nhìn Lan như chợt nhớ ra điều gì. ” có tác dụng gì ? a. Ngăn cách các bộ phận cùng chức vụ trong câu. b. Ngăn cách trạng ngữ với chủ ngữ và vị ngữ. c. Ngăn cách các vế câu trong câu ghép. 10. Ba câu ở đoạn cuối bài ( “ Hùng hiểu như trước. ” ) được liên kết với nhau bằng cách nào ? a. Lặp từ ngữ b. Thay thế từ ngữ c. Dùng từ ngữ nối d. Cả ba cách trên
  17. Đáp án : 1a , 2c , 3b , 4d , 5c , 6b , 7d , 8b , 9c , 10d Chính tả Tiếng gà trưa Trên đường hành quân xa Dừng chân bên xóm nhỏ Tiếng gà ai nhảy ổ : “ Cục, cục tác cục ta ” Nghe xao động nắng trưa Nghe bàn chân đỡ mỏi Nghe gọi về tuổi thơ. Tiếng gà trưa Ổ rơm hồng những trứng Này con gà mái tơ Khắp mình hoa đốm trắng Này con gà mái vàng Lông óng như màu nắng Cháu chiến đấu hôm nay Vì lòng yêu Tổ quốc Vì xóm làng thân thuộc Vì tiếng gà cục tác Ổ trứng hồng tuổi thơ. ( XUÂN QUỲNH )
  18. ĐỀ 7 KỈ NIỆM MÙA HÈ Tôi là một cô bé say mê diều. Nhà tôi ở gần bãi đất rộng, dốc – chỗ bọn con trai trong xóm chọn làm nơi thả diều. Chiều chiều, khi đã nấu cơm xong, tôi có thể đứng lặng hàng giờ để ngắm những cánh diều đủ loại, đủ màu sắc bay trên bầu trời xanh lộng gió. Đây những chiếc diều bướm mảnh mai duyên dáng với gam màu đỏ, vàng rực rỡ. Kia những chiếc diều dơi, diều sáo , trông mạnh mẽ chao liệng trên cao tựa như chạm vào mây Chiều nay cũng vậy, tôi tha thẩn xem bọn con trai trèo lên bãi đất dốc lấy đà chạy xuống dong diều lên cao, tay chúng giật dây mới điệu nghệ làm sao. Bỗng “ bụp ”, mắt tôi tối sầm. Tôi giật mình vì cái diều hình mặt trăng khuyết của một em nhỏ va vào mặt. Cậu bé lắp bắp vẻ hối hận : - Em xin lỗi. Chị chị có sao không ? Câu nói của nó không làm tôi dịu đi chút nào, tôi gắt : - Mắt mũi nhìn đi đâu mà để diều va vào mặt người ta. Diều này ! Diều này ! – Vừa gắt, tôi vừa giằng mạnh chiếc diều hình mặt trăng của nó, định xé, khiến thằng bé bật khóc. Bỗng tôi nghe có tiếng con gái : - Này, bạn ! Thì ra là một “ đứa ” con gái trạc tuổi tôi. Tôi lạnh lùng : - Gì ? - Em bé chỉ không may làm rơi diều vào bạn mà sao bạn định phá đi niềm vui của nó thế. Nhìn ánh mắt bạn, tôi bối rối cúi đầu. Tôi liền trả lại cho thằng bé cái diều, rồi lặng lẽ bỏ đi. Nhưng tôi vẫn nghe tiếng bạn ấy nói với thằng bé : - Thôi nín đi, nhà em ở đâu để chị dẫn em về. Tôi ân hận nghĩ : - Mình sẽ không bao giờ làm thế nữa. ( Theo NGUYỄN THỊ LIÊN ) Khoanh tròn chữ cái trước ý trả lời đúng cho từng câu hỏi sau: 1. Cô bé trong câu chuyện say mê với điều gì ? a. Dán diều b. Thả diều c. Ngắm diều d. Nghe sao diều 2. Chuyện gì xảy ra với cô bé khi cô đang xem dong diều ?
  19. a. Bị cái diều của một em nhỏ va vào mặt. b. Bị cái diều của một em nhỏ sà vào người. c. Bị dây diều của một em nhỏ quấn vào người. d. Bị dây diều của một em nhỏ vướng vào mặt. 3. Cô bé đã cư xử như thế nào với em nhỏ chơi diều ? a. Gắt gỏng, giằng mạnh chiếc diều và xé tan. b. Gắt gỏng, giằng mạnh chiếc diều và định xé. c. Giằng mạnh chiếc diều và đánh cậu bé khóc. d. Giằng mạnh chiếc diều và mắng mỏ cậu bé. 4. Nghe bạn gái góp ý, thái độ của cô bé thế nào ? a. Xấu hổ thẹn thùng, xin lỗi về việc đã làm, dẫn em nhỏ về. b. Bối rối ngượng ngùng, trả diều và dẫn em nhỏ về đến nhà. c. Xấu hổ cúi đầu, trả em nhỏ cái diều, xin lỗi về việc đã làm. d. Bối rối cúi đầu, trả em nhỏ cái diều, ân hận về việc đã làm. 5. Câu chuyện nói lên được điều gì có ý nghĩa ? a. Cần dũng cảm, sẵn sàng nhận lỗi trước người khác. b. Cần yêu thương, quan tâm và giúp đỡ người khác. c. Cần độ lượng, sẵn sàng cảm thông với người khác. d. Cần say mê, hào hứng khi xem các em nhỏ chơi diều. 6. Dòng nào dưới đây gồm 3 từ đồng nghĩa với từ say mê ? a. mê say, say đắm, mải miết b. mê say, say đắm, mải mê c. mê say, mê mệt, mải miết d. mê say, mê mệt, mệt mỏi 7. Dòng nào dưới đây có các từ in đậm là từ đồng âm ? a. mắt tối sầm / mắt lưới b. chạy thi / chạy chợ c. đánh trống / đánh nhau d. tôi và anh / vôi mới tôi 8. Truyện “ Kỉ niệm mùa hè ” đã sử dụng những dấu câu nào ? a. Dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu hai chấm, dấu ngoặc kép, dấu ngoặc đơn, dấu ba chấm ( chấm lửng ) b. Dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu hai chấm, dấu ngoặc kép, dấu gạch ngang, dấu ba chấm ( chấm lửng ) c. Dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm hỏi, dấu chấm than, dấu hai chấm, dấu ngoặc đơn, dấu gạch ngang, dấu ba chấm ( chấm lửng )