Bài thi giữa kì I môn Ngữ văn 10

Nội dung text: Bài thi giữa kì I môn Ngữ văn 10

1. MỘT SỐ LƯU Ý CHO BÀI THI GIỮA KÌ I 1. Thời gian làm bài: 90 phút (Đọc hiểu: khoảng 15-20 phút, NLVH thời gian còn lại). 2. Phần Đọc hiểu gồm một ngữ liệu văn học dân gian và 6 câu hỏi. Các em xem kĩ đề minh họa cô gửi và đáp án để biết cách làm bài. Đề đọc hiểu 6 câu nhưng 3 câu đầu rất dễ trả lời, mang tính phát hiện nhanh, câu 2 và 3 tìm đáp án ngay trong văn bản. Lưu ý trình bày ngắn gọn, trúng ý, tránh lan man dài dòng. Có thể gạch đầu dòng rõ ý trả lời hoặc viết đoạn văn ngắn gọn. Đề sẽ không hỏi kiến thức về PHONG CÁCH NGÔN NGỮ vì các em chưa hoàn thiện kiến thức này. 3. Phần Nghị luận văn học các em ôn tốt “Tấm Cám” và bài ca dao (Khăn thương nhớ ai). - Vận dụng tốt kiến thức cơ bản để phân tích, cảm nhận. Đọc thêm tài liệu mở rộng để bài viết được sâu sắc, sức viết tốt. - Bài ca dao không có nhan đề. Vậy mở bài các em lưu ý: Dẫn dắt, giới thiệu về ca dao Trích gián tiếp câu đầu câu cuối khi giới thiệu bài ca dao phân tích. Ví dụ có thể viết như sau: Ca dao là dòng suối mát lành lưu giữ tâm hồn của người Việt. Tìm về cội nguồn ca dao - dân ca, chúng ta thêm gắn bó sâu nặng với gia đình, quê hương, đất nước để sống đẹp hơn trong cuộc đời này. Bên cạnh đó, tình yêu đôi lứa cũng là cảm hứng bất tận khơi nguồn cho nhiều sáng tác của nhân dân lao động. Bài ca dao sau là một trong những khúc hát trữ tình, sâu lắng như thế: “Khăn thương nhớ ai . Lo vì một nỗi không yên một bề” CHÚC CÁC EM LÀM BÀI THẬT TỐT! 1
2. I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm). Đọc đoạn trích: Ngày xưa, ở một ngôi làng nọ, có một bà lão nghèo sống bằng việc đi mò cua bắt ốc qua ngày. Một lần, bà bắt được một con ốc rất đẹp, nó có một cái vỏ màu biêng biếc xanh, không hiểu sao bà lại thấy rất yêu con ốc này, bà quyết định không bán và đem về nhà nuôi trong chum nước. Hàng ngày, bà vẫn đi mò cua bắt ốc nhưng khi về đến nhà bà rất đỗi ngạc nhiên thấy sân nhà sạch sẽ, đàn lợn đã được ăn no, vườn rau sạch cỏ và cơm nước nấu tinh tươm. Bà băn khoăn và tự hỏi không biết ai đã giúp mình. Thấy chuyện lạ, bà quyết định rình xem ai là người đã giúp đỡ mình. Bà không ngờ được người giúp bà chính là cô gái chui ra từ trong vỏ ốc xanh kia, từ trong chum nước bước ra. Bà liền bí mật đập vỡ vỏ ốc xanh đi, rồi ôm lấy người con gái, mong cô ở lại sống với bà, cô gái đồng ý. Từ đó, họ sống yêu thương nhau và rất hạnh phúc. (Nàng tiên ốc, Truyện cổ tích Việt Nam, NXB văn học) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích? Câu 2. Trong đoạn trích, nhân vật bà lão sinh sống bằng việc gì? Câu 3. Trong đoạn trích, hành động nào của nhân vật bà lão cho thấy bà mong muốn cô gái chui ra từ vỏ ốc ở lại sống với mình? Câu 4. Chi tiết sau giúp anh/chị hiểu gì về vẻ đẹp của nhân vật cô gái chui ra từ vỏ ốc: Hàng ngày, bà vẫn đi mò cua bắt ốc nhưng khi về đến nhà bà rất đỗi ngạc nhiên thấy sân nhà sạch sẽ, đàn lợn đã được ăn no, vườn rau sạch cỏ và cơm nước nấu tinh tươm. Câu 5. Trong đoạn trích, chi tiết cô gái chui ra từ vỏ ốc xanh đã thể hiện đặc trưng quan trọng nào của thể loại truyện cổ tích thần kì? Câu 6. Qua câu chuyện, hãy rút ra một bài học có ý nghĩa nhất đối với anh/chị? Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 Phương thức biểu đạt chính: tự sự. 0,5 2 Nhân vật bà lão sinh sống bằng việc đi mò cua bắt ốc qua 0,5 ngày. 3 Hành động của nhân vật bà lão cho thấy bà mong muốn cô 0,5 gái chui ra từ vỏ ốc ở lại sống với mình là: Bà bí mật đập vỡ vỏ ốc xanh đi, rồi ôm lấy người con gái, mong cô ở lại sống với bà. 4 Chi tiết: “Hàng ngày, bà vẫn đi mò cua bắt ốc nhưng khi về 0,75 đến nhà bà rất đỗi ngạc nhiên thấy sân nhà sạch sẽ, đàn lợn đã được ăn no, vườn rau sạch cỏ và cơm nước nấu tinh tươm” cho thấy vẻ đẹp của cô gái chui ra từ vỏ ốc là: - Cô gái rất đảm đang, chăm chỉ, chịu thương chịu khó. - Cô gái có lòng biết ơn chân thành với người đã giúp đỡ 2
3. mình nên đã thể hiện qua hành động báo đáp bà cụ. 5 Chi tiết cô gái chui ra từ vỏ ốc xanh đã thể hiện đặc trưng 0,75 quan trọng của thể loại truyện cổ tích thần kì là: có sự tham gia của các yếu tố thần kì (yếu tố hoang đường, kì ảo). 6 - Học sinh rút ra một bài học ý nghĩa nhất với bản thân. Ví 1,0 dụ chọn một trong những bài học sau: + Sống cần hướng thiện, giàu tình yêu thương và biết cảm thông, chia sẻ (qua chi tiết bà lão rất yêu con ốc nhất quyết không bán và khi bà biết sự tình đã mong muốn cô gái sống với mình) + Cần chăm chỉ, cần cù, chịu thương chịu khó để lo lắng chu toàn công việc trong cuộc sống (chi tiết cô gái giúp đỡ bà cụ dọn dẹp nhà cửa ) + Cần có lòng biết ơn chân thành và báo đáp những người đã giúp đỡ mình trong cuộc sống (chi tiết cô gái báo đáp tấm lòng của bà cụ). + Ở hiền sẽ gặp lành (cô gái hiền lành, tốt nết gặp bà cụ nhân hậu Sau này cô gái sống với bà cụ như con gái của bà). - Trình bày thuyết phục. 3