Giáo án môn Tin học Lớp 6 (Chương trình cả năm)

Nội dung text: Giáo án môn Tin học Lớp 6 (Chương trình cả năm)

1. Tuần 1 Ngày soạn:19/8/ Tiết 1 Ngày dạy: / / CHỦ ĐỀ : LÀM QUEN VỚI TIN HỌC VÀ MÁY TÍNH ĐIỆN TỬ BÀI 1: THÔNG TIN VÀ TIN HỌC I/ MỤC TIÊU: 1- Kiến thức: - Trình bày được khái niệm ban đầu về thông tin, dữ liệu và hoạt động của con người; - Nêu lên được máy tính là công cụ hỗ trợ hoạt động xử lý thông tin của con người. - Có khái niệm ban đầu về tin học và nhiệm vụ chính của tin học. 2- Kỹ năng - Nhận biết được lợi ích của máy tính điện tử trong hoạt động thông tin của con người . 3- Thái độ - Học sinh hiểu bài và hứng thú với bài học; - Học sinh ngày càng yêu thích môn học hơn. 4- Định hướng năng lực cần phát triển cho HS: - Năng lực hợp tác - Năng lực sử dụng ngôn ngữ - Năng lực giao tiếp - Năng lực giải quyết vấn đề II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - Kế hoạch dạy học, SGK, nghiên cứu trước tài liệu tham khảo, tranh ảnh minh họa. 2. Học sinh: - Sách, vở, đồ dùng học tập - Chuẩn bị trước bài mới III. CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp thuyết trình, vấn đáp, hoạt động nhóm, quan sát, gợi mở. IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp 2. Tiến trình bài học: A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (7p) (1) Mục tiêu: HS có động cơ tìm hiểu về những thông tin, tin học, máy tính (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hứng thú có động cơ tìm hiểu về thông tin, tin học và máy tính Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung -GV: gợi động cơ tìm hiểu về -Hs tiếp nhận nhiệm vụ thực PHIẾU BÀI TẬP 1
2. thông tin và tin học thông qua hiện theo nhóm Câu hỏi: Theo các em chú mục ví dụ -HS: sự tranh luận giữa các chó nuôi trong nhà có trao đổi -GV giám sát, hướng dẫn, gợi ý, nhóm khi trả lời câu hỏi thông tin với chủ của nó hay Khuyến khích HS thảo luận trên. không? Nếu có thì chúng làm nhóm để tìm thêm ví dụ minh cách nào để diễn đạt điều đó? họa khác về giá trị của thông tin ? Tìm hiểu về giá trị của trong một số lĩnh vực: Thảo luận và báo cáo trước thông tin trong một số lĩnh - Khuyến khích thảo luận trong lớp ý kiến của nhóm mình vực: nhóm và tranh luận giữa các + Thông tin về các sự kiện thể nhóm. thao như Seagame, World Cup - GV khen ngợi các nhóm trả HS có nhu cầu hiểu biết đầy + Dự báo về các đường đi của lời với những lập luận và ví đủ hơn về khái niệm thông cơn bão, dự báo sự biến động dụ (minh chứng) kèm theo. tin, tin học, máy tính, từ đó về giá của các mặt hàng nông -Gv nhận xét kết quả các nhóm có động cơ và hứng thú tham sản và dẫn dắt vào bài mới: Từ các gia các hoạt động tiếp theo. ví dụ trên ta thấy nhu cầu tìm hiểu thông tin của mỗi người, và vai trò của nó .Vậy để hiểu rõ thêm thông tin là gì và nó có vai trò như thế nào trong cuộc sống sẽ được mô tả chi tiết hơn trong các hoạt động tiếp theo B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (25p) 1. HOẠT ĐỘNG 1: THÔNG TIN LÀ GÌ? (10p) (1) Mục tiêu: HS trình bày được khái niệm thông tin là gì? (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được tầm quan trọng của thông tin HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC NỘI DUNG SINH -GV đặt câu hỏi để dẫn dắt đến khái HS thảo luận và trả lời 1. Thông tin là gì? niệm thông tin Thông tin là tất cả ? Khi các em học hết tiết học các em những gì con người nghe thấy trống trường. Tiếng trống đó thu nhận được về báo hiệu điều gì ? thế giới xung quanh ? Đèn tín hiệu giao thông cho ta biết (sự vật, sự kiện, ) điều gì ? và về chính mình. 2
3. ? Các em khi đi học cần có thời khoá Thông tin đem lại biểu để làm gì ? sự hiểu biết cho con GV đưa ra khái niệm về thông tin người. 2. HOẠT ĐỘNG 2: HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN CỦA CON NGƯỜI (15ph) (1) Mục tiêu: HS trình bày được hoạt động thông tin của con người (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được hoạt động thông tin của con người HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG GV đặt câu hỏi : 2- Hoạt động thông tin của con người. ? Khi nhìn thấy đèn tín * Hoạt động thông tin chính là việc tiếp hiệu giao thông màu đỏ, HS: Dừng lại vì đó là biển nhận, xử lý, lưu trữ và truyền (trao đổi) lúc đó em sẽ có hành báo dừng lại thông tin động gì? Vì sao? * Mô hình quá trình xử lý thông tin. GV giải thích rõ : Khi Thông tin vào xử lý Thông tin ra nhìn thấy tín hiệu đèn đỏ * Quá trình xử lý thông tin bao gồm: lập tức thông tin được đưa - Giai đoạn đưa vào các thông tin cần lên dây thần kinh trung thiết hay gọi là thông tin vào. Đây là cơ ương phân tích và cho ta HS ghi bài và nghe GV phân tích. sở của quá trình xử lý thông tin. Con biết đó là tín hiệu không người đưa thông tin vào bằng tai, mắt, cho phép được đi tiếp. - Giai đoạn xử lý thông tin. Đây là nội GV đưa ra kết luận về dung của quá trình xử lý thông tin, Con hoạt động thông tin người xử lý thông tin bằng cơ chế thần GV thuyết trình về quá HS chú ý nghe giảng, tham kinh, bộ não. gia bài giảng, ghi bài đầy trình xử lý thông tin. - Giai đoạn đưa thông tin ra sau khi đã đủ Con người đưa thông tin được xử lý. Đây là mục đích của quá vào bằng cái gì? trình xử lý thông tin. Con người đưa Con người đưa thông tin thông tin ra bằng lời nói, chữ viết ra bằng cái gì? C. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG, LUYỆN TẬP (10p) (1) Mục tiêu: HS hiểu được tầm quan trọng của máy tính (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được tin học là gì, tầm quan trọng của máy tính trong cuộc sống HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG Gv Yêu cầu hs hoạt động Suy nghĩ câu trả lời Câu 1: Đặc điểm nổi bật cá nhân suy nghĩ trong 1 Dự kiến câu trả lời: của sự phát triển trong xã hội phút trả lời câu hỏi. hiện nay là gì? 3
4. Câu 1: A) Sự ra đời của các phương tin -Quan sát nhắc nhở học A) Sự ra đời của các phương tin giao thông; sinh giao thông; B) Sự ra đời của máy bay; B) Sự ra đời của máy bay; C) Sự ra đời của máy tính điện -Gọi HS trả lời C) Sự ra đời của máy tính điện tử; tử; D) Sự ra đời của máy cơ khí. D) Sự ra đời của máy cơ khí. Câu 2 : Đặc thù của ngành Câu 2: tin học là gì ? A) Quá trình nghiên cứu và xử lý A) Quá trình nghiên cứu và xử lý thông tin thông tin B) Quá trình nghiên cứu và triển B) Quá trình nghiên cứu và triển khai các ứng dụng không tách khai các ứng dụng không tách rời việc phát triển và sử dụng rời việc phát triển và sử dụng máy tính điện tử; máy tính điện tử; C) Quá trình nghiên cứu và xử lý C) Quá trình nghiên cứu và xử lý thông tin một cách tự động. thông tin một cách tự động. D) Quá trình nghiên cứu và ứng D) Quá trình nghiên cứu và ứng dụng các công cụ tính toán dụng các công cụ tính toán. Câu 3: Câu 3: Những đặc tính ưu A) Máy tính chỉ có thể làm việc việt của máy tính điện tử là gì? 7/24 giờ; A) Máy tính chỉ có thể làm việc B) Máy tính có thể lưu trữ một 7/24 giờ; lượng lớn thông tin trong một B) Máy tính có thể lưu trữ một không gian rất hạn chế; lượng lớn thông tin trong một C) Các máy tính có thể liên kết không gian rất hạn chế; với nhau thành một mạng và các C) Các máy tính có thể liên kết mạng máy tính tạo ra khả năng với nhau thành một mạng và các thu thập và xử lý thông tin tốt mạng máy tính tạo ra khả năng hơn; thu thập và xử lý thông tin tốt D) Cả B và C đều đúng hơn; D) Cả B và C đều đúng -Nhận xét, đưa đáp án đúng D. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG (3p) (1) Mục tiêu: Hs có nhu cầu tìm hiểu loại các loại thông tin và hoạt động thông tin của con người (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động ngoài lớp (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu (5) Sản phẩm: Hs biết được các các loại thông tin trong thực tế cuộc sống HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG 4
5. -Yêu cầu HS tự tìm những ví dụ Chú ý lắng nghe và là theo thực tế khác với những ví dụ đã yêu cầu có trong sách về các hoạt động trao đổi thông tin và biểu thị thông tin -Nêu vấn đề thông qua câu hỏi nhằm giúp HS mở rộng vai trò của con người trong xử lý thông tin theo từng cách khác nhau • Rút kinh nghiệm: Tuần 1 Ngày soạn:21/8/ Tiết 2 Ngày dạy: / / Chương I: LÀM QUEN VỚI TIN HỌC VÀ MÁY TÍNH ĐIỆN TỬ BÀI 1: THÔNG TIN VÀ TIN HỌC (tt) I/ MỤC TIÊU: 1- Kiến thức: - Trình bày được khái niệm ban đầu về thông tin, dữ liệu và hoạt động của con người; - Nêu lên được máy tính là công cụ hỗ trợ hoạt động xử lý thông tin của con người. - Có khái niệm ban đầu về tin học và nhiệm vụ chính của tin học. 2- Kỹ năng - Nhận biết được lợi ích của máy tính điện tử trong hoạt động thông tin của con người . 3- Thái độ - Học sinh hiểu bài và hứng thú với bài học; - Học sinh ngày càng yêu thích môn học hơn. 4-Định hướng năng lực cần phát triển cho HS: - Năng lực hợp tác - Năng lực sử dụng ngôn ngữ - Năng lực giao tiếp - Năng lực giải quyết vấn đề II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - Kế hoạch dạy học, SGK, nghiên cứu trước tài liệu tham khảo, tranh ảnh minh họa. 2. Học sinh: - Sách, vở, đồ dùng học tập - Chuẩn bị trước bài mới III. CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC 5
6. - Phương pháp thuyết trình, vấn đáp, hoạt động nhóm, quan sát, gợi mở. IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp 2. Tiến trình bài học: A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (20p) 1. HOẠT ĐỘNG : HOẠT ĐỘNG THÔNG TIN VÀ TIN HỌC (20p) (1) Mục tiêu: HS trình bày được khái niệm hoạt động thông tin và tin học? (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được tầm quan trọng của hoạt động thông tin và tin học HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC NỘI DUNG VIÊN SINH GV thuyết trình về hoạt 3- Hoạt động thông tin và tin học. động thông tin và tin học. HS chú ý nghe giảng, tham Hoạt động thông tin của con gia bài giảng, ghi bài đầy người là nhờ các giác quan và bộ ? Hãy nêu những hạn chế đủ não. của các giác quan và bộ não? - Các giác quan giúp con người tiếp ? Với máy tính em vẫn dùng Suy nghĩ câu trả lời, tham cận thông tin; em thấy quá trình tính toán gia xây dựng bài. - Bộ não thực hiện việc xử lý, biến của máy có cần sự trợ giúp đổi và lưu trữ thông tin thu nhận của con người không? - Không, nó xử lý thông tin được. một cách tự động Nhưng khả năng của các giác quan GV nêu nhiệm vụ chính của và bộ não con người trong các hoạt tin học, của máy tính. động thông tin chỉ có hạn và vì thế con người đã tìm mọi cách để khắc HS ghi bài phục như: Con người đã phát minh ra kính thiên văn để nhìn thấy những vì sao xa, kính hiển vi để quan sát những vật bé nhỏ, Rồi khi cần tính toán những con số rất lớn, nếu tính bằng tay sẽ rất mất thời gian và có thể nhầm lẫn thì con người đã phát minh ra máy tính điện tử. Với sự ra đời này đã giúp cho ngành tin học ngày càng phát triển mạnh mẽ. Tin học là ngành khoa học nghiên cứu việc thực hiện các hoạt động thông tin một cách tự động trên cơ sở sử dụng máy tính điện tử C. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG, LUYỆN TẬP (15p) 6
7. (1) Mục tiêu: HS hiểu được tầm quan trọng của máy tính (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được tin học là gì, tầm quan trọng của máy tính trong cuộc sống HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG Gv Yêu cầu hs hoạt động Suy nghĩ câu trả lời Theo em thì chú chó nuôi nhóm suy nghĩ trả lời câu Dự kiến câu trả lời: trong nhà có trao đổi thông tin hỏi. với chủ của nó hay không, nếu có thì nó làm cách nào để -Quan sát nhắc nhở học diễn đạt và biểu thị thông tin? sinh Cho các nhóm báo cáo nhanh Hs thảo luận trả lời câu hỏi kết quả và các nhóm thảo luận -Gọi HS trả lời Các nhóm nhận xét Làm bài tập 4, 5, 6 trang bổ sung ý kiến 10, 11, sau đó so sánh kết Đáp án: quả với các nhóm khác. Bài tập 4: (A), (C), (D) Báo cáo kết quả vào phiếu Bài tập 5: (A), (B), (C) , (D) học tập Bài tập 6: (A), (B), (C) D. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG (10p) (1) Mục tiêu: Hs có nhu cầu tìm hiểu vai trò của con người trong xử lý thông tin theo từng cách khác nhau (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động ngoài lớp (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu (5) Sản phẩm: Hs có nhu cầu hiểu được vai trò trợ giúp của máy tính đối với hoạt động xử lý thông tin của con người HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG -Yêu cầu HS tự tìm những Chú ý lắng nghe và làm HS hiểu được vai trò trợ giúp của ví dụ thực tế khác với theo yêu cầu máy tính đối với hoạt động xử lý những ví dụ đã có trong thông tin của con người. Tuy bộ sách về các hoạt động trao não của con người phát triễn hơn đổi thông tin và biểu thị tất cả các loài động vật khác thông tin nhưng vẫn không đáp ứng được so -Nêu vấn đề thông qua câu với yêu cầu xử lý thông tin ngày hỏi nhằm giúp HS mở rộng càng tăng. Với khả năng thực hiện vai trò của con người trong hang tỉ phép tính trong 1 giây, xử lý thông tin theo từng máy tính điện tử (gọi tắt là máy cách khác nhau. HS nhận nhiệm vụ và thực tính) đã hổ trợ con người rất nhiều hiện theo yêu cầu trong quá trình xử lý thông tin 7
8. GV giao nhiệm vụ cho HS HS tìm thêm 3 ví dụ trong đó con người xử lý thông tin theo các cách sau: 1. Theo nhóm. 2. Mỗi người bắt buộc phải xử lý thông tin một cách độc lập trong một khoảng thời gian ấn định sẵn. 3. Cá nhân xử lí thông tin với sự trợ giúp của máy tính điện tử Rút kinh nghiệm: . Tuần 2 Ngày soạn:26/8/ Tiết 3 Ngày dạy: / / Bài 2: THÔNG TIN VÀ BIỂU DIỄN THÔNG TIN I/ MỤC TIÊU: 1. Kiến thức - Phân biệt được các dạng thông tin cơ bản - Lấy được các ví dụ trong thực tế 2. Kỹ năng - Rèn kỹ năng nhận dạng các loại thông tin cơ bản. 3. Thái độ - Rèn luyện tinh thần cần cù, ham thích tìm hiểu và tư duy khoa học 4. Định hướng năng lực cần phát triển cho học sinh: - Năng lực hợp tác - Năng lực sử dụng ngôn ngữ - Năng lực giao tiếp - Năng lực giải quyết vấn đề II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - Kế hoạch dạy học, SGK, nghiên cứu trước tài liệu tham khảo, tranh ảnh minh họa. 2. Học sinh: - Sách, vở, đồ dùng học tập - Chuẩn bị trước bài mới III. CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp thuyết trình, vấn đáp, hoạt động nhóm, quan sát, gợi mở. IV IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp 8
9. 2. Tiến trình bài học: A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: (5p) (1) Mục tiêu: HS có động nhớ lại bài học về những thông tin, tin học, máy tính (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được về thông tin, tin học và máy tính KTBC: HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS -GV: Trình bày các khái niệm thông tin và tin HS1: dự kiến trả lời học? Thông tin là tất cả những gì con người thu nhận được về thế giới xung quanh (sự vật, sự kiện, ) và về chính mình. Thông tin đem lại GV: Nhận xét cho điểm sự hiểu biết cho con người. -GV: Hoạt động thông tin là gì? Trong hoạt HS 2: dự kiến câu trả lời: động thông tin khâu nào là khâu quan trọng Hoạt động thông tin chính là việc tiếp nhận, nhất? xử lý, lưu trữ và truyền (trao đổi) thông tin GV: Nhận xét cho điểm Bài mới: Ở tiết học trước các em đã được tìm hiểu về thông tin, hoạt động thông tin của con người, hoạt động thông tin và tin học, để hiểu rõ hơn thông tin tồn tại ở những dạng nào, cách biểu diễn thông tin như thế nào, các em sang bài mới “Thông tin và biểu diễn thông tin”. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (27p) 1. HOẠT ĐỘNG 1 : HOẠT ĐỘNG CÁC DẠNG THÔNG TIN CƠ BẢN (15p) (1) Mục tiêu: HS trình bày được các dạng thông tin cơ bản? (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được có 3 dạng thông tin cơ bản Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung GV: Em có thể kể một vài ví dụ HS trả lời: Thông tin 1- Các dạng thông tin cơ bản về thông tin mà em biết ? kinh tế, thông tin chính a> Dạng văn bản Sau đó một mặt GV tổng kết lại trị, thông tin văn hoá, Ví dụ: Con số, chữ viết, kí hiệu những gì đã truyền đạt trong bài thông tin thẩm mỹ, trong sách vở, báo trí, mặt khác nêu lên ba dạng thông b> Dạng hình ảnh tin cơ bản trong tin học là văn Ví dụ: Hình vẽ, ảnh, bản, hình ảnh và âm thanh c> Dạng âm thanh Lưu ý: Ba dạng thông tin trên 9
10. không phải là tất cả các dạng Ví dụ: Tiếng đàn, tiếng nhạc, thông tin có thể mà trong cuộc sống con người còn thu nhận thông tin dưới dạng khác: mùi vị, cảm giác. Nhưng hiện tại 3 dạng thông tin trên là những dạng thông tin cơ bản mà máy tính có thể xử lý được HS hoạt động theo cặp - Đáp án -GV yêu cầu HS hoạt động Trường Vật Vật Vật theo cặp: HS thảo luận trả lời hợp mang mang mang Làm bài tập, sau đó chia sẽ và TT TT TT so sánh kết quả với các nhóm dạng dạng dạng âm khác. văn bản hình thanh GV: yêu cầu HS báo cáo kết ảnh quả và nhận xét Một Các Những Lời bình trận đấu dòng chữ tấm của bình bóng đá khẩu bảng luận phát hiệu, quảng viên, cỗ trên tivi bảng sỉ cáo, vũ của số trận khán giả, đấu, tiếng còi, Cuốn Những Những truyện dòng chữ hình vẽ tranh trong trong Doremo cuốn cuốn n truyện truyện Đèn tín Những hiệu biển giao báo đèn thông ở xanh, ngã tư đỏ, vàng 2. HOẠT ĐỘNG 2 : HOẠT ĐỘNG BIỂU DIỄN THÔNG TIN TRONG MÁY TÍNH (12p) (1) Mục tiêu: HS trình bày được cách biểu diễn thông tin (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu rõ về khái niệm biểu diễn thông tin 10
11. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung GV đưa ra các ví dụ để HS hiểu 2- Biểu diễn thông tin rõ về khái niệm biểu diễn. Biểu diễn thông tin là cách thể VD1: Mỗi dân tộc đều có hệ HS lắng nghe hiện thông tin dưới dạng cụ thể thống các chữ cái của riêng nào đó. mình để biểu diễn thông tin dưới dạng văn bản VD2 : Để tính toán, chúng ta * Vai trò của biểu diễn thông tin: biểu diễn thông tin dưới dạng - Biểu diễn thông tin dưới dạng các con số, kí hiệu toán học. phù hợp cho phép lưu trữ và VD3 : Để mô tả một hiện tượng chuyển giao thông tin thu nhận vật lý, các nhà khoa học có thể được. sử dụng các phương trình toán - Có vai trò quyết định đối với học. mọi hoạt động thông tin nói chung VD4 : Các nốt nhạc dùng để và quá trình xử lý thông tin nói biểu diễn một bản nhạc cụ thể. HS nêu ví dụ: Để diễn tả riêng. Lưu ý : Cùng một dạng thông một ngày đẹp trời người tin nhưng có thể biểu diễn hoạ sĩ, nhạc sĩ và thi sĩ có những cách khác nhau để biểu những cách biểu diễn diễn. khác nhau. GV : Vậy thông tin được biểu diễn trong máy tính như thế nào chúng ta cùng nhau tìm hiểu phần tiếp theo C. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG, LUYỆN TẬP (8p) (1) Mục tiêu: HS hiểu được 3 dạng thông tin cơ bản và cách biểu diễn thông tin (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được thông tin có 3 dạng và tầm quan trọng của biểu diễn thông tin HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG Gv Yêu cầu hs hoạt động Suy nghĩ câu trả lời Em hãy cho biết, khi điều nhóm suy nghĩ trả lời câu Dự kiến câu trả lời: khiển giao thông, chú cảnh sát hỏi. giao thông biểu diễn thông tin cần truyền đạt đến người tham -Quan sát nhắc nhở học gia giao thông bằng cách nào? Ngoài 3 dạng thông tin cơ bản sinh Hs thảo luận trả lời câu hỏi nêu trong bài học, em hãy tìm Các nhóm nhận xét -Gọi HS trả lời xem còn có dạng thông tin nào khác không? 11
12. GV nhận xét D. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG (5p) (1) Mục tiêu: Hs tìm hiểu ví dụ về những sự vật, sự kiện mà không biểu diễn thông tin bằng văn bản, âm thanh, hình ảnh (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động ngoài lớp (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu (5) Sản phẩm: Hs có nhu cầu hiểu được các ví dụ về những sự vật, sự kiện mà không biểu diễn thông tin bằng văn bản, âm thanh, hình ảnh HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG Yêu cầu học sinh tự tìm ví Chú ý lắng nghe và làm Với hoạt động này học sinh có thể dụ về những sự kiện hay theo yêu cầu tìm hiểu qua gia đình, bạn bè và vật mang tin không biểu những người xung quanh với diễn thông tin bằng văn HS nhận nhiệm vụ và thực những sự kiện hay sự vật cụ thể bản, hình ảnh, âm thanh. hiện theo yêu cầu xảy ra hằng ngày. GV giao nhiệm vụ cho HS Ví dụ: em bé đang ngủ, 1 cái ghế, Rút kinh nghiệm: . . . Tuần 2 Ngày soạn:30/8/ Tiết 4 Ngày dạy: / / Bài 2: THÔNG TIN VÀ BIỂU DIỄN THÔNG TIN(tt) I/ MỤC TIÊU: 1. Kiến thức - Phân biệt được các dạng thông tin cơ bản - Lấy được các ví dụ trong thực tế 2. Kỹ năng - Rèn kỹ năng nhận dạng các loại thông tin cơ bản. 3. Thái độ - Rèn luyện tinh thần cần cù, ham thích tìm hiểu và tư duy khoa học 4. Định hướng năng lực cần phát triển cho học sinh: - Năng lực hợp tác - Năng lực sử dụng ngôn ngữ - Năng lực giao tiếp - Năng lực giải quyết vấn đề 12
13. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - Kế hoạch dạy học, SGK, nghiên cứu trước tài liệu tham khảo, tranh ảnh minh họa. 2. Học sinh: - Sách, vở, đồ dùng học tập - Chuẩn bị trước bài mới III. CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp thuyết trình, vấn đáp, hoạt động nhóm, quan sát, gợi mở. IV. IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp 2. Tiến trình bài học: A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (20p) 1. HOẠT ĐỘNG 1 : HOẠT ĐỘNG BIỂU DIỄN THÔNG TIN TRONG MÁY TÍNH (20p) (1) Mục tiêu: HS trình bày được cách biểu diễn thông tin trong máy tính (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được thông tin trong máy tính được biểu diễn dưới dạng các dãy bít Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung GV giải thích vì sao lại biểu HS nghe và ghi bài 3- Biểu diễn thông tin trong máy diễn thông tin trong máy tính tính bằng các dãy bít vì máy tính - Trong máy tính thông tin được biểu không thể hiểu ngôn ngữ thông diễn dưới dạng các dãy bit (còn gọi là thường của con người (vì có rất dãy nhị phân) nhiều quốc gia trên tráI đất và - Thông tin được lưu giữ trong máy mỗi quốc gia lại có một thứ tính còn được gọi là dữ liệu ngôn ngữ riêng vì thế người ta phải đưa ra một thứ ngôn ngữ chung cho máy tính, ngôn ngữ trong máy tính được biểu diễn dưới dạng dãy bit) và giải thích bit là gì : Bit là đơi vị (vật lý) có thể có 1 trong 2 trạng thái có hoặc không hay tắt hoặc mở. Có thể sử dụng các trạng thái có hoặc không để biểu diễn thông tin. HS trả lời: Hai bộ phận Chúng ta sử dụng 2 kí hiệu 0 và là: 1 để biểu diễn trạng thái của - Biến đổi thông tin 13
14. một bit tương ứng với hai trạng đưa vào máy tính thành thái có hoặc không có tín hiệu dãy bít hoặc đóng hay ngắt mạch điện. - Biến đổi thông tin ? Muốn đưa thông tin vào máy lưu trữ dưới dạng dãy Đơn vị đo thông tin thì máy tính cần có những bộ bít thành 1 trong các 1 byte = 8 bit phận nào? dạng: VB, hình ảnh, âm 1 KB = 210 byte = 1024 byte (khoảng thanh. - GV giám sát, hướng dẫn, gợi 1 nghìn) ý, khuyến khích HS đọc. 1 MB = 210 KB (khoảng 1 triệu byte) GV dẫn dắt từ thực tế: Để đo Hoạt động cá nhân: 1 GB = 210 MB (khoảng 1 tỉ byte) chiều dài chúng ta dùng đơn vị HS đọc nội dung trong 1 TB = 210 GB (khoảng 1 nghìn tỉ m,dm,cm, đo khối lượng dùng tài liệu để biết đơn vị byte) đơn vị kg,g, Thông tin cũng đo lượng thông tin được đo bằng một đơn vị cụ thể là bit, byte, KB, MB, GB, TB C. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG, LUYỆN TẬP (20p) (1) Mục tiêu: HS biết cách qui đổi các đơn vị đo thông tin (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: HS biết các đơn vị đo thông tin và cách đổi các đơn vị này. Vận dụng các đổi đơn vị để tính toán cho một bài tập cụ thể HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG - GV yêu cầu HS tính toán, HS hoạt động nhóm Đáp án: báo cáo kết quả và nhận Làm bài tập, sau đó chia Số kí tự trên mỗi cuốn sách: xét. sẻ và so sánh kết quả với 200 x 30 x 80 = 480 000 (kí tự) -Đây là một bài tập khó và các nhóm khác. Một cuốn sách chiếm dung lượng trừu tượng đòi hỏi HS phải 16 x 480 000 = 7 680 000 (bit) có khả năng tính toán phức Báo cáo kết quả. Số cuốn sách mà 1 USB 16GB tạp với những con số lớn và (khoảng 16 tỉ byte) có thể chứa được cách đổi đơn vị lớn. là: - GV giải thích: để tính (16 000 000 000 x 8) : 7 680 000 = được 1 chiếc USB dung 16 666,67 (gần 16667cuốn sách) lượng 16 GB có thể chứa lượng thông tin tương đương với bao nhiêu cuốn sách thì chúng ta cần phải tính 1 cuốn sách chiếm dung lượng bao nhiêu bit, rồi sau đó mới tính được 16 GB chứa bao nhiêu cuốn sách. 14
15. -GV: Yêu cầu học sinh dựa vào những kiến thức đã biết trong hoạt động hình thành kiến thức để chọn những giác quan phù hợp cho con HS thảo luận, trả lời robot có thể trò chuyện và phục vụ con người. -GV nhận xét cho điểm D. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG (5p) (1) Mục tiêu: Hs tìm hiểu về cách đổi các số từ nhị phân sang hệ thập phân. (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động ngoài lớp (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu (5) Sản phẩm: Hs có nhu cầu hiểu cách đổi các số từ nhị phân sang hệ thập phân HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA HS NỘI DUNG -Yêu cầu học sinh tìm hiểu cách đổi Chú ý lắng nghe và làm theo các số từ nhị phân sang hệ thập phân. yêu cầu -GV yêu cầu HS trả lời các câu hỏi trong SGK và đọc trước bài 3 “Em có thể làm được những gì nhờ máy tính” GV giao nhiệm vụ cho HS HS nhận nhiệm vụ và thực hiện theo yêu cầu Rút kinh nghiệm: . . Tuần 3 Ngày soạn:4/9/ Tuần 2 Ngày soạn:26/8/ Tiết 5 Ngày dạy: / / Tiết 3 Ngày dạy: 27/8/ BÀI 3. EM CÓ THỂ LÀM ĐƯỢC NHỮNG GÌ NHỜ VÀO MÁY TÍNH I/ MỤC TIÊU 1. Kiến thức - Học sinh biết được các khả năng ưu việt của máy tính cũng như các ứng dụng đa dạng của tin học trong các lĩnh vực khác nhau của xã hội. - Biết được máy tính chỉ là công cụ thực hiện những gì con người chỉ dẫn. 2. Kỹ năng - Rèn luyện cho em biết từ máy tính em có thể làm được gì. 3. Thái độ - Ý thức học tập tốt, tập trung cao độ. 15
16. 4. Định hướng phát triển năng lực - Phát triển năng lực tìm hiểu máy tính. - Năng lực tự quan sát, nhận biết vấn đề. - Năng lực giải quyết vấn đề. II. CHUẨN BỊ 1. Giáo viên: - Kế hoạch dạy học, SGK, nghiên cứu trước tài liệu tham khảo, tranh ảnh minh họa. 2. Học sinh: - Sách, vở, đồ dùng học tập - Chuẩn bị trước bài mới III. CÁC PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp thuyết trình, vấn đáp, hoạt động nhóm, quan sát, gợi mở. IV. IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 1. Ổn định lớp 2. Tiến trình bài học: A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: (7ph) (1) Mục tiêu: HS có động cơ nhớ lại bài họcvề các dạng cơ bản của thông tin, vai trò của biểu diễn thông tin (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được về các dạng cơ bản của thông tin, vai trò của biểu diễn thông tin KTBC: HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA NỘI DUNG HS -GV: Gọi HS lên bảng trả lời: HS 1 trả lời: Câu 1: Nêu các dạng cơ bản của thông tin và cho ví dụ cụ thể. -GV nhận xét cho điểm HS 2 trả lời: Câu 2: Nêu vai trò của biểu diễn thông tin và cho biết dữ liệu là gì? -GV nhận xét cho điểm Bài mới: HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG CỦA NỘI DUNG HS -GV: Yêu cầu hs thực hiện một số phép HS hoạt động nhóm Nếu thực hiện các phép tính: HS thảo luận làm phép tính sau em sẽ mất bao tính nhiêu thời gian: -GV nhận xét, đánh giá 3452146x13426 16
17. -GV dẫn vào bài: Chắc cũng mất nhiều 5467231x24834 thời gian cho ba phép tính để các em có 4657832x4352 thể tìm ra kết quả, nhưng máy tính thì sẽ khác. Vậy tiết học hôm nay cô giúp các em hiểu rõ hơn về máy tính và một số khả năng của máy tính, các em sang bài mới “Em có thể làm được những gì nhờ máy tính điện tử” B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (30p) 1. HOẠT ĐỘNG 1 : Một số khả năng của máy tính (10p) (1) Mục tiêu: HS trình bày được một số khả năng của máy tính (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được một số khả năng của máy tính Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung Trong đời sống hằng ngày, chúng HS nghe giảng 1. Một số khả năng của ta có thể nhận thấy máy vi tính đó máy tính: giúp ích cho con người rất nhiều, - Khả năng tính toán nhanh được áp dụng trong nhiều ngành - Tính toán với độ chính nghề, công việc. xác cao GV cho HS thực hiện theo 2 nhóm, - Khả năng lưu trữ lớn một nhóm nêu những công việc mà - Khả năng “làm việc” máy tính có thể giúp ích con người không mệt mỏi vào những việc gì và khả năng của máy tính, nhóm còn lại nhận xét và ngược lại HS làm việc theo nhóm GV chốt lại, máy tính có rất nhiều khả năng, nhưng nó có bốn khả năng nổi trội nhất sau đây (GV lần lượt nêu 4 khả năng) HS ghe và ghi vở Phân tích và nêu ví dụ để chỉ rõ các khả năng đó. - MT thực hiện những phép tính hàng trăm con số với thời gian trong vòng chưa đến 1s. MT lưu trữ có thể đến hàng trăm nghìn cuốn sách HS nghe giảng tương ứng vài chục triệu trang. Có thể làm việc không nghỉ trong thời gian dài, 2. HOẠT ĐỘNG 2 : Có thể dùng máy tính điện tử vào những việc gì? (10p) 17
18. (1) Mục tiêu: HS trình bày được một số công dụng của máy tính (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động theo nhóm và cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được máy tính được sử dụng vào những việc gì. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung GV: Với những khả năng trên, 2/ Có thể dùng máy tính theo các em MT có thể làm được điện tử vào những việc gì? những gì? - Thực hiện tính toán Dựa vào những khả năng của máy HS làm việc theo nhóm - Tự động hóa các công tính cho HS làm việc theo nhóm để HS trả lời: việc văn phòng đưa ra những ứng dụng theo suy - Hỗ trợ công tác quản lý nghĩ của HS, có thể cho HS giải - Là công cụ học tập và giải thích, nêu ví dụ dẫn chứng trí GV nhận xét và đưa những ứng HS ghi bài - Điều khiển tự động và dụng của máy tính theo bài và giải robot thích và nêu ví dụ dẫn chứng cho - Liên lạc tra cứu và mua HS thấy rõ. bàn trực tuyến 3. HOẠT ĐỘNG 3 : Máy tính và điều chưa thể (10p) (1) Mục tiêu: HS trình bày được một số hạn chế của máy tính (2) Phương pháp/Kĩ thuật: PP vấn đáp, trực quan (3) Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động cá nhân (4) Phương tiện dạy học: SGK, máy chiếu, máy tính, tài liệu tranh ảnh có liên quan (5) Sản phẩm: Hs hiểu được máy tính có những hạn chế. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung Bên cạnh những thuận tiện của MT HS nghe 3/ Máy tính và điều chưa thì nó vẫn còn những việc chưa thể thể: làm được, chưa thể hoàn toàn thay - Phụ thuộc vào con người thế cho con người chúng ta. HS ghi vở và nghe giảng - Con người quyết định việc Cho HS nêu những việc mà máy làm cho máy tính bằng các tính chưa thể. chương trình GV nhận xét và nhấn mạnh, MT nó - Chưa thay thế hoàn toàn là sản phẩm trí tuệ của con người, con người và chưa có năng HS nghe giảng nó là công cụ của con nguời, chưa lực tư duy thể thay thế con người suy nghĩ, chưa có năng lực tư duy và cũn phụ thuộc vào con người C. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG, LUYỆN TẬP (5p) (1) Mục tiêu: HS trả lời được những khả năng , những điều không thể và những điều có thể làm của máy tính 18