Đề thi Olympic môn Ngữ văn Lớp 7 - Năm học 2022-2023 (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi Olympic môn Ngữ văn Lớp 7 - Năm học 2022-2023 (Có đáp án)

1. ĐỀ THI OLYMPIC ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 7 NĂM HỌC 2022 – 2023 (Thời gian làm bài 120 phút) PHẦN I. ĐỌC HIỂU (6.0 điểm). Đọc bài thơ sau và thực hiện yêu cầu bên dưới: RA VƯỜN NHẶT NẮNG Ông ra vườn nhặt nắng Tha thẩn suốt buổi chiều Ông không còn trí nhớ Ông chỉ còn tình yêu Bé khẽ mang chiếc lá Đặt vào vệt nắng vàng Ông nhặt lên chiếc nắng Quẫy nhẹ, mùa thu sang. (“Ra vườn nhặt nắng” Nguyễn Thế Hoàng Linh, NXB Thế giới, 2015, tr.5) Câu 1 (1.0 điểm). Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt chính của bài thơ trên. Câu 2 (1.0 điểm). Qua bài thơ, em hình dung gì về “người ông” và tình cảm của tác giả dành cho “người ông” trong bài thơ? Câu 3 (2.0 điểm). Chỉ ra và phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ có trong khổ đầu của bài thơ. Câu 4 (2.0 điểm). Bài thơ gửi tới chúng ta bức thông điệp gì? Từ đó em rút ra bài học nào cho bản thân? PHẦN II. TẠO LẬP VĂN BẢN (14.0 điểm). Câu 1 (4.0 điểm). Từ văn bản ở phần đọc hiểu, em hãy viết một bài văn ngắn bàn về ý nghĩa của tình yêu thương. (Bài viết không quá 01 trang giấy thi) Câu 2 (10.0 điểm). Trong gia đình, mẹ luôn là người yêu thương và gần gũi với em nhất. Những lần nhìn thấy mẹ khóc đều gắn với những kỷ niệm vui buồn trong kí ức tuổi thơ của em. Từ những ấn tượng sâu sắc đó, em hãy viết bài văn biểu cảm về: giọt nước mắt của mẹ. Hết
2. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI OLYMPIC MÔN: NGỮ VĂN - LỚP 7 NĂM HỌC 2022-2023 Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề) A. Hướng dẫn chung - Giáo viên cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của học sinh, tránh trường hợp đếm ý cho điểm. - Cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng hướng dẫn và thang điểm; khuyến khích những bài viết có sáng tạo, có ý tưởng riêng và giàu chất văn. - Giáo viên cần vận dụng đầy đủ các thang điểm. B. Hướng dẫn cụ thể Phần Câu Nội dung hướng dẫn Điểm Câu 1 Thể thơ và phương thức biểu đạt chính : (1.0 điểm) - Thể thơ: ngũ ngôn (5 chữ) 0,5 - Phương thức biểu đạt chính: Biểu cảm. 0,5 - Hình ảnh người ông: già, yếu, mất trí nhớ. 0,5 Câu 2 - Tình cảm của tác giả dành cho “người ông”: (1.0 điểm) quan tâm, yêu thương, kính trọng, muốn đem lại 0,5 niềm vui cho ông. - Học sinh chỉ ra được các biện pháp tu từ: + Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: “nhặt nắng”. 0,25 + Điệp từ: “ông”. 0.25 - Tác dụng: + Phép ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: gợi tả cảm 0.5 I. ĐỌC Câu 3 nhận ngây thơ, trong trẻo của cháu về nắng HIỂU (2.0 điểm) + Phép điệp từ làm nổi bật hình ảnh người ông 0.5 với đầy ắp tình yêu thương + Đoạn thơ giàu tính nhạc, giàu nhịp điệu, tạo hình ảnh phong phú, hấp dẫn người đọc người nghe. Bộc lộ cái nhìn ấm áp, yêu thương, kính 0.5 trọng, biết ơn sâu nặng của người cháu đối với ông của mình - Bài thơ gửi tới chúng ta bức thông điệp: trước 1,0 những rào cản và thời gian hay tuổi tác thì tình yêu thương đó sẽ không bao giờ thay đổi, hãy Câu 4 luôn quan tâm và trân trọng những người thân (2.0 điểm) yêu trong gia đình - Bài học liên hệ bản thân: biết nâng niu, trân quý 1.0 tình cảm gia đình thiêng liêng; biết mở rộng tâm hồn để cảm nhận vẻ đẹp bình dị của cuộc sống
3. * Yêu cầu về kĩ năng: Viết bài văn ngắn theo 0,5 yêu cầu; lập luận chặt chẽ, dẫn chứng thuyết phục, xác đáng; diễn đạt mạch lạc, có cảm xúc; ngôn từ trong sáng, dễ hiểu; hình thức trình bày sạch sẽ. * Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo một số ý sau: - Giới thiệu vấn đề nghị luận và giải thích: Tình 0,75 yêu thương là một khái niệm chỉ một phẩm chất tình cảm, vẻ đẹp tâm hồn của con người. Đó là tình cảm thương yêu, chia sẻ và đùm bọc một cách thắm thiết. - Bàn luận: Yêu thương con người: 1,0 + Là sự quan tâm, giúp đỡ của chúng ta đối với những người xung quanh. + Làm những điều tốt đẹp cho người khác, nhất là những người gặp khó khăn, hoạn nạn. + Thể hiện tình cảm yêu thương và quý mến người khác. II. Câu 1 (Hs lấy dẫn chứng) TẠO (4.0 điểm) - Ý nghĩa của tình yêu thương: 1,0 LẬP + Sưởi ấm tâm hồn những con người cô đơn, VĂN đau khổ, bất hạnh, truyền cho họ sức mạnh, nghị BẢN lực để vượt lên hoàn cảnh. + Tạo sức mạnh cảm hoá kì diệu đối với những người “lầm đường lạc lối”; mang lại niềm hạnh phúc, niềm tin và cơ hội để có cuộc sống tốt đẹp hơn; + Là cơ sở xây dựng một xã hội tốt đẹp, có văn hóa. - Phê phán: những người trong xã hội sống thiếu 0,25 tình thương, vô cảm, dửng dưng trước nỗi đau chung của đồng loại; những kẻ ích kỉ, chỉ biết lo cho cuộc sống của bản thân mình mà không quan tâm đến người khác. - Bài học nhận thức và hành động: 0,5 + Tình yêu thương có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống. + Chúng ta hãy nâng niu hạnh phúc gia đình; hãy sống yêu thương, biết sẻ chia, đồng cảm với những cảnh ngộ trong cuộc đời. Hình thức đảm bảo cấu trúc một bài văn Có 1.0 Câu 2: đầy đủ các phần: Mở bài, thân bài, kết bài. (10.0 điểm) 9.0
4. Nội dung Biểu cảm của mình về: giọt nước mắt của mẹ Có thể viết bài văn theo định hướng sau: a. Mở bài: 0.5 - Giới thiệu và nêu được cảm xúc khái quát về: giọt nước mắt của mẹ. b. Thân bài: * Cảm nghĩ chung về mẹ (ngoại hình, tính tình, 2.0 nghề nghiệp, công việc, mối quan hệ thường ngày) * HS chỉ ra những cung bậc cảm xúc khác nhau 5.0 về giọt nước mắt của mẹ Những lần nhìn thấy mẹ khóc đều gắn với những kỷ niệm vui buồn trong kí ức tuổi thơ của em HS tập trung vào các nội dung cơ bản sau: - Nước mắt hạnh phúc vui sướng: khi chứng kiến từng bước trưởng thành của con - Nước mắt của tình yêu thương, của sự lo lắng xót xa khi con ốm đau, không may mắn - Nước mắt của những nỗi buồn: sự bất lực, cảm giác tuyệt vọng khi con chưa ngoan - Nước mắt của sự đau đớn, hối hận khi nóng giận với con. - Ý nghĩa: Giọt nước mắt của mẹ là cảm xúc chân 0.5 thành trước những vui sướng và niềm hạnh phúc trong cuộc sống. Giọt nước mắt ấy cho ta niềm tin, sự trân trọng và tình yêu thương mẹ. * Liên hệ bản thân: 0.5 c. Kết bài: Gửi gắm đến cho người đọc một lời 0.5 nhắn nhủ hoặc một thông điệp ý nghĩa về tình cảm gia đình, tình mẫu tử thiêng liêng Điểm toàn bài lấy đến 0,25 điểm Học sinh diễn đạt bằng cách khác, đúng vẫn cho điểm tối đa